Radoslav Lazić: Estetika TV režije

AZBUČNIK TV REDITELJA I TV STVARALACA

Mislim da je anketa nezamenljiv metod spoznaje javnog stručnog ili drugog selektivnog mišljenja. Ona je način da se relativno objektivno dođe do odgovora na najrazličitija pitanja, pri tom na najdirektniji način. Anketa u svakom slučaju može dati osnovu za izvođenje opšte teorije režije, pre nego individualni pokušaji zasnovani na subjektivnom konstruisanju iskustava i gledišta.

Stanko Crnobrnja, 1990.

Andrić, Vladimir

Reditelj, književnik i urednik televizije - rođen u Obrenovcu, 24. X 1944. Školovanje počeo u rodnom gradu, a gimnaziju završio u Valjevu, gde je i počeo svoju dramsku i književnu aktivnost. Režiju studirao na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu u klasi prof. Huga Klajna i prof. Aleksandra Petrovića. Još u vreme studija piše za radio i televiziju, a diplomirao je kratkim filmom Vreme sporta i razonode, 1969, za koji je nagrađen Srebrnom plaketom na Festivalu kratkog i dokumentarnog filma u Beogradu. Od 1968. deluje kao urednik u Programu za decu na Televiziji Beograd. Objavio je tri knjige za decu: Napred plavi, smeđi i crni, Večernji slon, "Dnevnik", Novi Sad - Srce na zidu, u izdanju Srpske književne zadruge u Beogradu. Andrić je ostvario jednu od najboljih režija na Televiziji Beograd, 1972. Šešir profesora Koste Vujića Milovana Vitezovića, s Pavlom Vujisićem, u naslovnoj ulozi. Već niz godina piše scenario za popularnu TV emisiju Laku noć, deco.

Bajford, Džon Timoti (Byford, John Timothy)

TV reditelj i profesor engleskog jezika - rođen 25. VII 1941. u Solsberiju (Salisbury) u Velikoj Britaniji. Školovao se u rodnom gradu, a dvogodišnje pozorišne studije završio u Londonu, sa zvanjem teatarskog inspicijenta. Nekoliko sezona radi u pozorištima Londona, na Vestendu (Westend). U međuvremenu dobija angažman na BBC-iju, iako se do tada nije bavio televizijskim radom. Uskoro počinje da režira priloge i samostalne radove u Dečjoj redakciji, gde režira s uspehom filmske inserte za serijski program. Na BBC-iju ostaje do 1971. kada prelazi u Beogradsku Televiziju, radeći koprodukciju s dramaturgom Milom Stanojević, kasnije njegova saradnica u mnogim produkcijama i serijama za Dečju redakciju, Zabavni program i Školsku redakciju. Autor je serija za decu Neven, po poeziji Zmaja Jovana Jovanovića, Babino unuče, Poletarac kao scenarista (koscenarista Mila Stanojević Bajford), reditelj i montažer. U Minhenu nagrađen 1978. uglednom nagradom Prix jeunesse, a na televizijskom festivalima u Portorožu nagrađen za seriju Babino unuče i na Bledu za seriju Neven, specijalnom nagradom. Bajford slovi kao jedan od najboljih naših reditelja u žanru dečje televizije, a njegova autorska serija Neven je izvanredno umetničko delo. Uspešno režirao i na televiziji Sarajevo. U poslednje vreme deluje kao profesor engleskog jezika.

Belogrlić, Vera

TV reditelj i glumica - rođena u Kruševcu, 11. IV 1926. U rodnom gradu završila osnovnu školu i gimnaziju, a u Beogradu diplomirala glumu na Pozorišnoj akademiji, 1954. u klasi prof. Mate Miloševića. Potiče iz ugledne građanske porodice teologa i pravnika. 1953. igra slepu Bertu u Dikensovom Cvrčku na ognjištu, u režiji svog profesora Mate Miloševića, na Radio Beogradu. Od tada do 1993. neprestano sarađuje sa Dečjom redakcijom Radio Beograda, čiji su je urednici Dušica Manojlović i Dušan Radović angažovali za stalnog saradnika. Na Televiziji Beograd deluje od 1958. najpre kao asistent režije, a potom kao TV reditelj u Dečjoj redakciji. Od 1960-1962. režira seriju za decu En-den-dinus autora Dušice Manojlović, kompozitora Srđana Barića, scenografa Nikole Teodorovića, a lutke je kreirala Vukica Nikolin. Igrali su Mića Tatić i Stanislava Pešić. Potom režira seriju Gradić veseljak, u tzv. crnoj tehnici, 1962. devet emisija. Tekstove su pisali Dušica Manojlović i Duško Radović. 1963. režira seriju Na slovo, na slovo Duška Radovića, sa Mićom Tatićem i lutkom Aćimom. Do 1965. uradila je ukupno 34 emisije po 45 minuta. 1969. godine postavlja Na slovo, na slovo na scenu Malog pozorišta. Ova predstava je igrana godinama i ovenčana je Sterijinom nagradom. Iste godine počinje režiju Radosti Evrope, urednika Donke Špiček. 1965-1967. režira seriju za decu Hiljadu zašto Ljubivoja Ršumovića i Milana Brujića, s muzikom Miodraga Ilića; 1967. Visočku hroniku Igora Tavčara, 3 emisije po 60 minuta; 1970/71, S vanglom u svet Gordana Mihića i Ljubiše Kozomare, 11 emisija (filmskom tehnikom); Usijane glave, 8 emisija, 1977/78; Kolibri šou, 8 emisija, 1982/83; Sedefna ruža, 9 emisija, 1984/85; Tristan i Izolda, Aleksandra Popovića, 1970.; Prvoklasni haos; Stanislava Vinavera, 1968; Veliki pronalazač, Ljubiše Kozomare, 1973. i dr. Vera Belogrlić slovi kao jedan od najboljih TV reditelja u žanru televizijskih programa za decu, a njena režija TV serije Na slovo, na slovo kao antologijsko rediteljsko ostvarenje na Televiziji Beograd.

Valčić, Jovan

dipl. inž. elektrotehnike - rođen 23. VIII 1939. godine u Vlasotincu. Osnovnu školu, i Drugu mušku gimnaziju završio u Beogradu. Diplomirao Elektrotehnički fakultet u Beogradu, na odseku za telekomunikacije i elektroniku. Radio u "Energoprojektu", Institutu "Mihailo Pupin", u laboratoriji za televiziju od 1964. do 1967. U Televiziji Beograd deluje od 1967. do danas, najpre kao inženjer u studijskoj tehnici, do 1970. u prenosnoj tehnici, kao rukovodilac, od 1970. do 1980. Bio je tehnički direktor TV Beograd od 1980. do 1992, što i danas radi pod zvanjem pomoćnika direktora za tehniku televizije. Angažovan je od samog početka u tehničkom razvoju televizije i njene tehnike, kao i svakidašnjim TV realizacijama, najviše u prenosnoj tehnici. Dao doprinos uvođenju i razvoju televizije u boji (prvi prenos u avgustu 1971. iz Vrnjačke Banje). Tada je došlo i do uvođenja magnetoskopa sa kolor trakom od 1 inča proizvodnje Sony. Zaslužan je i za uvođenje elektronskog novinarstva ENG kamera (Electronic News Gathering - elektronsko prikupljanje vesti), Sonijev standard, od 1983. u početku sa odvojenim magnetoskopom, a kasnije razvojem tehnike uređaj portabl kamere i magnetoskopa u jedinstvenoj celini. Uvođenje digitalne tehnologije, kamere, magnetoskopi, montaža u linearnim standardima 1983. Učestvuje u projektovanju i realizaciji novog studija PES (Produkcioni elektronski studio) u Aberdarevoj ulici, od 1988.

Viček, Karolj (Vicsek, Károly)

Filmski i TV reditelj, scenarista - rođen u Novom sadu, 21. VIII 1943. Osnovne i opšte obrazovanje završio u rodnom gradu. Studije filozofije, etike i estetike diplomirao na Filozofskom fakultetu u Beogradu (1963-1968). Od 1968. sarađuje s Televizijom Beograd, a od 1973. stalni je reditelj Televizije Novi Sad, gde radi dokumentarne i igrane projekte najčešće na mađarskom jeziku. Blisko sarađuje sa scenaristima Ferencom Deakom i Nandorom Gionom, kao i s poznatom filmskom glumicom Evom Ras. Za film Parlog dobija Bronzanu arenu na Festivalu Jugoslovenskog filma u Puli, 1974, kao i nagradu u San Remu, iste godine. Njegov film Trofej, 1979. dobija Zlatnu arenu u Puli. Gotovo ceo njegov filmski opus ostvaren je u produkciji Novosadske televizije i Neoplanta Filma. Vičekov TV opus dokumentarnog stvaralaštva posvećen je velikanima vojvođanskog kulturnog prostora i TV portretima značajnih umetnika kao što su: Veljko Petrović, Milan Konjović, Zoltan Čuka (Z. Csuka), Ferenc Feher i dr. Povremeno režira i na pozorišnoj sceni. Vičekov bogati dokumentaristički opus na TV, kao i na igranom filmu karakteriše snažan autentičan izraz ravničarskog prostora, politička satira i naglašen erotizam u razuđenoj atmosferi njegovih igranih filmova, a u TV opusu upotreba filmske i VTR režijske tehnike i njihova naizmenična upotreba dinamičnim realizacijama. Izabranu filmografiju i TV produkciju Karolja Vičeka čine igrani i TV filmovi: Parlog, 1974; Crni globus, 1977; Trofej, 1977; Zalazak sunca, 1982; Zelenokosa, 1982; Holivud na Dunavu, 1983; Vreme rasnih pasa, 1984; Bacač noževa, 1985; Ničija bašta, 1986; Otac ili samoća, 1986; Na sušnoj zemlji, 1987; Stan, 1988; Tražimo bolji brod, 1988; Mačka na pročelju, 1990; Najviše na svetu celom, 1993; TV serija i film, 1994.

Vukić, Borislav

pomoćnik reditelja, glumac - rođen 6. I 1931. u mestu Svinica kod Kostajnice. Srednju glumačku školu završio u Novom Sadu, u klasi prof. Radoslava Vesnića. Glumu studirao na Beogradskoj pozorišnoj akademiji u klasi Bojana Stupice. Usavršavao se na studijskom boravku u Parizu kod Žan Luja Baroa, 1958/59. kao stipendista francuske vlade. Kao glumac bio angažovan u pozorištima Subotice, Kragujevca, Mostara, a jedno vreme je član Beogradskog dramskog pozorišta i Beogradske komedije, odakle je 1960. na poziv Radivoja Lole Đukić prešao u status pomoćnog reditelja na Beogradsku Televiziju, gde je i danas u istom zvanju. Blizak saradnik reditelja Slavoljuba Stefanovića Ravasija, Aleksandra Đorđevića i Save Mrmka u čijoj saradnji je ostvario brojne dramske produkcije na Televiziji Beograd. Režirao brojne filmske priloge i spotove u filmskoj i VRT tehnici. Ubeđen je da je TV drama jedina umetnost u mediju televizije, "jer je proces rada i stvaranja isti kao i u teatru, podrazumevajući analizu teksta, pravljenje likova, ritam emisije i sve ostalo što čini dobro umetničko delo". Vukić je vrstan muzički saradnik i stručnjak zvučne efektoteke jedinstvene u nas. Kao stručnjak za zvučne efekte sarađuje s brojnim pozorištima u zemlji.

Deak, Ferenc

književnik, dramski autor, novinar, televizijski urednik - rođen 1. I 1938. u Novom Itebeju. Otac Janoš, poljoprivrednik, majka Etel, domaćica. Diplomirao Školu za primenjenu umetnost, Novi Sad, 1960. Urednik je igranog programa na Televiziji Novi Sad od 1986. i direktor programa TV Novi Sad, od 1990. Autor je mnogobrojnih pozorišnih drama, više filmskih scenarija, TV drama, radio drama i više knjiga pripovedaka. Glavna dela: drame, Borovnice, 1968; Žeđ za vazduhom, 1971; Daća, 1972; Za granicom, 1996; knjige za decu: Sova i čizme, 1969; Razbojnik, 1970; Zbirke pesama: Ponoćni ribar, 1959; Zaposedanje domovine, 1971; Krah, 1972, Epistole, 1994; Antologija poezije za decu Duginim livadama 1976. Dobitnik je Sterijine nagrade, 1971; nagrade JRT u Ohridu i Portorožu, 1972, 1975, Velike nagrade Evropske unije, Ženeva 1981; Zlatne arene na Festivalu igranog filma u Puli 1990. za scenario filma Granica u režiji Branka Maširevića; nagrada na Festivalu dramskog scenarija, Vrnjačka Banja, 1990. Deak Ferenc je jedan od najboljih naših savremenih dramatičara, autentičan pisac filmskih scenarija i izrazit autor TV drama.

Dedić, Miroslav

pozorišni reditelj i dramski pedagog - rođen u Gornjem Milanovcu, 14. XI 1921. Studije počeo u Državnom institutu za pozorišnu umetnost (GITIS) u Moskvi. Režiju diplomirao 1954. na Akademiji za pozorišnu umetnost u Beogradu. Reditelj Narodnog pozorišta u Beogradu, Narodnog pozorišta na Cetinju, Beogradskog dramskog pozorišta. Režirao s uspehom niz dramskih predstava: Izbiračica Koste Trifkovića, Staklena menažerija Tenesi Vilijamsa 1952, Majka Hrabrost Bertolta Brehta 1957, sopstvene dramatizacije: Zločin i kazna Dostojevskog, Mačka na usijanom limenom krovu Tenesi Vilijamsa 1956, Pop Ćira i pop Spira Stevana Sremca i dr. Kao reditelj realizovao je nekoliko masovnih priredbi. Kao urednik i TV reditelj angažovan je na Beogradskoj Televiziji od 1958. do 1962. Dedić je bio reditelj više TV prenosa i reditelj nekoliko TV drama. 1958. režirao originalnu dramu Pogubljenje Eriha Hita. Uloge: Jozo Laurenčić i Vlastimir Đuza Stojiljković. TV režije prenosa predstava: Nikoletina Bursać Branka Ćopića u sopstvenoj dramatizaciji i režiji Milenka Maričića 1957, sa scene Savremenog pozorišta, 1959; Dundo Maroje Marina Držića u režiji Bojana Stupice, Jugoslovensko dramsko pozorište, 1959; Pozdrav šerifu, Arsena Diklića, Savremeno pozorište, 1960. Nastavnik pozorišne režije, od 1949. do 1960, profesor glume od 1964. do odlaska u penziju 1986. Režirao je za decu na sceni pozorišta "Boško Buha".

Delibašić, Predrag

filmski i TV reditelj, dramski pedagog - rođen 10. Dž 1928. u Sarajevu. Diplomirao režiju na Akademiji za pozorišnu umetnost 1954. godine. Filmsku režiju diplomirao u Eksperimentalnom centru u Rimu (Centro sperimentale Cinecittŕ Roma). Režirao niz dokumentarnih filmova i bio koscenarista više igranih filmova. Režira na radiju i televiziji. Za TV Beograd adaptirao i preveo seriju o velikim evropskim operama, 4 emisije: Boljšoj teatar, Milanska Skala, Napuljska opera San Karlo i državna opera u Beču; TV emisije o filmskom festivalu u Pezaru (Italija); TV emisije iz Verone: Nemački film, Kulturna politika Verone, Legenda o Romeu i Juliji; u korežiji s Miodragom Jovanovićem dokumentarni filmovi: Jedan od mnogih, 1980; Kapetan Riva, 1996, emitovan na TV CG i TV RAI, Italija. Autor je zapaženog dokumenta Garibaldinci marširaju. Delibašić je zajedno sa Radošem Novakovićem pokretač objavljivanja Leksikona filmskih i televizijskih pojmova, (1993, 1997); pisac mnogih članaka o filmskoj i televizijskoj tehnici i tehnologiji. Pisao je scenarija i režirao dokumentarne serije Paja Jovanović, Velika Inicijativa i dr. Radio kao koscenarista i saradnik u više projekata u igranim filmovima drugih autora. Prevodilac sa italijanskog i pisac niza članaka iz oblasti filmske umetnosti. Pedagoškim radom se bavio na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu, docnije Fakultet dramskih umetnosti, predavao od 1961. tehniku i tehnologiju filma. Isti predmet predavao je i na Akademiji umetnosti u Novom Sadu.

Dimitrijević, Branimir

TV i filmski reditelj - rođen 3. V 1955. godine u porodici oca Aleksandra, i majke Višeslave. Završio XI gimnaziju, 1973. Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu diplomirao 1977. na Odseku za filmsku i televizijsku režiju, u klasi prof. Zdravka Velimirovića. U početku deluje kao asistent režije, 1973-78. a potom kao reditelj od 1978. Umetnički je i generalni direktor međunarodnih reklamnih agencija od 1992. Osnivač je prve jugoslovenske reklamne agencije "Idols & Friends Communications" sa statusom nezavisnog međunarodnog lanca Atina, London, Barselona, Ženeva, Beograd, Sofija, Skoplje, Ljubljana, Moskva). Kao reditelj autor je preko 500 muzičkih i reklamnih spotova, više TV filmova, emisija i serija (njegov koautor većine zajedničkih dela je reditelj Boris Miljković). TV režije: muzička serija Rokenroler, 1980; dečja serija Niko kao ja ,1981; TV drama Ruski umetnički eksperiment, 1982. i Šumanović - komedija umetnika, 1987. (korežija s Borisom Miljkovićem); kratki igrani film Tanka crvena linija, i Sekvence i konsekvence; spotovi za Dobrovoljno pevačko društvo, i za grupe Laibach i Ekatarina Velika (emitovani na MTV). Dobitnik mnogobrojnih nagrada zajedno s koautorom Borisom Miljkovićem: Specijalno priznanje "Prix Danube", Bratislava, 1982; specijalno priznanje "Liberation", Monte Karlo, 1983; Velika nagrada JRT, Portorož, 1983; Rokfelerova nagrada, Charleston, 1984; diploma "Clio", Njujork, 1988; Specijalno priznanje MTV-a, Njujork, 1989; nagrada "Alfa", Prag, 1989; Grand prix, Firenca, 1993. i u Montreju 1995. i dr. Studijski boravci u Parizu, SAD, Londonu.

Drašković, Boro

pozorišni, filmski i TV reditelj - rođen u Sarajevu, 29. V 1935. Završio Akademiju za pozorište, film, radio i televiziju u klasi prof. dr Huga Klajna. Od 1959. do 1965, kao reditelj, deluje na sceni Narodnog pozorišta u Sarajevu, gde režira dela klasičnih i savremenih jugoslovenskih i svetskih autora, a zatim prelazi u Jugoslovensko dramsko pozorište, gde ostvaruje zapažene režije: Prljave ruke, Sartra, Kad su cvetale tikve, Mihailovića. Draškovićev film Horoskop dobio je priznanja na Festivalu jugoslovenskog filma u Puli, kao i za filmove Usijanje i Život je lep. TV režija Peta kolona Ernesta Hemingveja, 1972; Obešenjak, Brendana Bijena, 1975; Kuhinja Arnolda Veskera na beogradskoj televiziji, 1976. Drašković je autor eseja Promena (Svjetlost, Sarajevo, 1975), Lavirint (Sterijino pozorje, Novi Sad, 1988), Ogledalo (Svjetlost, Sarajevo, 1985) i Paradoks o reditelju (Sterijino pozorje, Novi Sad, 1988.), Kralj majmuna (Prometej, Novi Sad, 1996), zatim televizijske serije Moderni izraz u umetnosti. Njegov film Paradoks o glumcu nagrađen je na Televizijskom festivalu u Portorožu, 1978. Drašković je profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu, gde predaje režiju i glumu.

Đokić, Ljubiša

dramski autor i TV reditelj - rođen u Danilovgradu 27. Dž 1929. Završio u Beogradu Pozorišnu akademiju, Grupu za režiju, u klasi prof. Huga Klajna i Filozofski fakultet, Grupa za istoriju umetnosti. 1947. započeo studije tehničkih nauka u Moskvi, koje je prekinuo 1948. Prvi profesionalni rediteljski angažman na Radio-Beogradu, gde je od 1956. režirao brojne radio-dramske emisije. Od 1958. do 1962. reditelj je Narodnog pozorišta u Mostaru, a povremeno gostuje na scenama pozorišta u Kragujevcu, Zrenjaninu, Somboru, Užicu i Skoplju. Na scenu postavio, kao reditelj, tridesetak dramskih dela. Dugi niz godina bavi se dramskim stvaralaštvom za decu. Napisao je desetinu dramskih dela za dečju scenu, koja su s velikim uspehom igrana na jugoslovenskim scenama, a prikazana su i na gostovanjima u inostranstvu. Objavio je više radova iz oblasti dramaturgije i pozorišta za decu u stručnim časopisima. Od 1968. do 1975. bio je predsednik Međunarodne organizacije pozorišta za decu i omladinu - ASITEJ. U obrazovnim i naučnim programima televizije, gde uspešno režira serije: Dramske igre, Raskovnik, Kocka, kocka, kockica..., Kolariću-Paniću i dr. Đokić je redovan profesor za predmet dramaturgija, na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, gde predaje Uvod u dramaturgiju. Svoje najveće umetničke uspehe ostvario je kao pisac drama za decu: U cara Trojana kozje uši (1952), Biberče (1954), Grdilo (1964), Vitez straha (1966), U oazi Tarapani (1968) i dr. Pisac je više dramatizacija i radio-dramskih dela. Njegove drame Biberče (1962) i Grdilo (1965) u izvođenju pozorišta "Boško Buha", prikazane s uspehom na Sterijinom pozorju. Objavio sledeće knjige: Biberče, Prosveta, 1964; Školska pozornica, Zavod za izdavanje udžbenika SRS, 1969; Pozorišne bajke, Vuk Karadžić, 1980; Hrestomatija osnovi drame, Univerzitet umetnosti u Beogradu, 1989. Dobitnik je nagrada "Mlado pokolenje" i "Politikinog zabavnika", kao i drugih priznanja. Umro u Beogradu 7. IX 1996.

Đorđević, Aleksandar

TV, filmski i pozorišni reditelj - rođen 28. VII 1924. godine u Subotici u porodici carinskog službenika Đorđa. Završio Pozorišnu akademiju u Beogradu, na odseku za režiju, u klasi prof. dr Huga Klajna, 1952. Reditelj je u Narodnom pozorištu, Niš od 1952. do 1961. godine, kada prelazi na Televiziju Beograd u stalni angažman, od 1961. do 1990. Režirao na scenama beogradskih pozorišta: Jugoslovensko dramsko pozorište, Pozorište na Terazijama, Atelje 212, "Boško Buha" i na brojnim scenama pozorišta Srbije. Njegov pozorišni opus iznosi oko 200 režija; autor je 8 igranih filmova i mnogobrojnih režija TV drama i serija: Gospodin Foka, Prijateljstvo, zanat najstariji, Čep koji ne propušta vodu 1972; TV serija Otpisani 1974, Povratak otpisanih 1976, Vruć vetar, Bolji život, Srećni ljudi, Samci, Levaci; igranih filmova: Povratak otpisanih 1976, Hajde da se volimo, Dnevnik bekstva sa robije, 1979; Avanture Borivoja Šurdilovića, 1980; Kraljevski voz, 1982; Jaguarov skok, 1984. predstava: Kraj vikenda, Violinista na krovu, Poltron, Večiti student, Jalta, Jalta, Ljubavnik. Dobitnik je Oktobarske nagrade, 1984. Nagrađen je na Holivudskom festivalu televizije 1972; nagrade na TV festivalima na Bledu, 1969. i Portorožu, 1974. Nagrada na životno delo RTS, 1978. i drugi. Aleksandar Đorđević je jedan od najistaknutijih reditelja Beogradske televizije, čije je režijsko delo obeležilo najveće domete u produkciji Beogradske televizije.

Đukić, Radivoje Lola

TV, pozorišni i filmski reditelj i komediograf - rođen 3. IV 1923. u Smederevu, u porodici književnika

Trifuna Đukića. Studirao slikarstvo na Likovnoj akademiji i filmsku režiju na Visokoj filmskoj školi u Beogradu. Najveći deo života, kako sam kaže, posvetio humorističkom oblikovanju fenomena smešnog i satiričnog u pozorištu, na filmu, radiju i televiziji. U početku svoje umetničke delatnosti najpre deluje kao urednik Dečjeg i Dramskog programa, kao i Zabavnog programa Radio Beograda. Osnivač je Humorističkog pozorišta (Pozorište na Terazijama), a u Televiziji Beograd od njenog osnivanja deluje kao pomoćnik direktora za produkciju, glavni i odgovorni urednik kulturno-umetničkog programa (do 1963). Najveći deo svoje aktivnosti na Televiziji Beograd posvećuje humoru i satiri u ovom mediju. Režirao je više igranih filmova: Jezero, Balada o svirepom, Nema malih bogova, Sreća u torbi, Na mesto, Građanine Pokorni, Zlatna praćka, Bog je umro uzalud, Čovek sa četiri noge. Pored ovoga snimao je dokumentarne, nastavne i lutka-filmove, kao što je i pisao pesme i pozorišne komade za decu. Pisac je mnogobrojnih komedija: Zlatni majdan, Bog je umro uzalud, Čovek sa četiri noge, Moram da ubijem Petra, Usrećitelj, Jedna ljubav i pet pokojnika, Kradem, kradeš, kradu, i mjuzikl Ubi ili poljubi. Kao komediograf Đukić je jedan od najigranijih domaćih autora šezdesetih i sedamdesetih godina na jugoslovenskim teatarskim scenama. Najveći deo svoga komediografskog stvaralaštva posvetio je televizijskom mediju. Autor je oko 200 serijskih humorističkih emisija i TV komedija i satira koje je najčešće sam režirao: Servisna stanica, 1959, 1960; Na tajnom kanalu, 1961, 1962; Muzej voštanih figura, 1963; Ogledalo građanina Pokornog, 1964; Licem u naličje, 1965; Crni sneg, 1966; Ljudi i papagaji, 1967; Spavajte mirno, 1968; Sačulatac, 1968; Deset zapovesti, 1970; Ću-ćeš-će, i dr. Autor je humorističkih sećanja objavljenih u knjizi Sklerotični memoari, Novo delo, Beograd, 1987. Umro 7. IX 1995. u Beogradu.

Žilnik, Želimir

filmski i TV reditelj, scenarista - rođen 8. IX 1942. u Nišu, u koncentracionom logoru. Otac Konrad, radnik, majka Milica, rođena Šuvaković, profesor. Završio gimnaziju "Moša Pijade" u Novom Sadu 1960. Diplomirao pravni fakultet 1964. godine, studirao filozofiju na Filozofskom fakultetu. Žilnik je autor brojnih dokumentarnih, nekoliko igranih filmova i desetak TV drama i serija. 70-tih godina označen kao predstavnik tzv. "crnog talasa" i duže vreme isključen iz jugoslovenske filmske i televizijske produkcije. U periodu 1974-1976. u SR Nemačkoj režirao 7 dokumentarnih filmova i dugometražni igrani film Raj, 1976. Glavni dokumentarci: Žurnal o omladini na selu, 1966; Pioniri maleni, mi smo vojska prava, svakog dana ničemo ko zelena trava, 1976; Nezaposleni ljudi, 1968; Lipanjska gibanja, 1969; Crni film, 1971, Ustanak u Jasku, 1972; Plac majstori, 1977; Naše zvezde sa ekrana duševna su naša hrana, 1978; Silos Dunav, Vukovar, 1993. Dugometražni filmovi: Rani radovi, 1969; Sloboda ili strip (zabranjen), 1971; Druga generacija, 1983; Lepe žene prolaze kroz grad, 1986; Tako se kalio čelik, 1988; Marble Ass, 1995. Autor je dokumentarno igranih filmova koje je ostvario na Televiziji Novi Sad i Televiziji Beograd: Bolest i ozdravljenje Bude Brakusa, Vera i Eržika, Prvo tromesečje Pavla Hromiša, Dragoljub i Bogdan-Struja, Stanimir silazi u grad, Beograde, dobro jutro, Bruklin - Gusinje, Crno i belo, Tito po drugi put među Srbima, 1994 (u produkciji Radio B-92). Autor je trodelne TV serije Vruće plate, 1987; dobitnik je zlatne i dve srebrne medalje "Beograd", 1968. na Festivalu dokumentarnog i kratkog filma, Grand Prix u Oberhauzenu, 1968. i Zlatnog medveda u Berlinu, 1969. za film Rani radovi. Nagrada kritike na Pulskom festivalu i III nagrada na Svetskom TV festivalu, 1988.

Jovanović, Sofija Soja

pozorišni, filmski i TV reditelj - rođena u Beogradu 1. II 1922. u porodici dr Pavla Jovanovića, poznatog hemičara i majke Slavke Ilić, diplomiranog filozofa. Deda joj je bio poznati slikar Paja Jovanović. Na njeno opredeljenje za pozorišnu umetnost uticala je Nevenka Urbanova. Studirala je na Pozorišnom odseku Muzičke akademije u Beogradu. Svoj prvi rediteljski uspeh beleži režijom Nušićevog Sumnjivog lica (1948), za koju je nagrađena na Festivalu akademskih pozorišta Jugoslavije. Godine 1950. zajedno s grupom glumaca iz Akademskog pozorišta "Branko Krsmanović" prelazi u Beogradsko dramsko pozorište gde ostvaruje niz režija sve do 1964. godine. U razdoblju od 1949. do 1952. deluje kao asistent za predmet gluma na Pozorišnoj akademiji. Kao reditelj pozorišta poseban afinitet ispoljila je za režiju komedija i posebno dela muzičkog pozorišta. Njene režije karakteriše stilizovan i dinamičan mizanscen, s naglašenom ulogom muzike, za koju smatra da je osnova njenog rediteljskog metoda. Uporedo s pozorišnom aktivnošću režirala je niz filmova, pretežno inspirisana komediografijom Branislava Nušića, Jovana Sterije Popovića, Stevana Sremca i Branka Ćopića. Svoju filmsku rediteljsku delatnost započela je 1954. u korežiji s Predragom Dinulovićem, ostvarujući svoj prvi film Sumnjivo lice. Godine 1957. režirala je film Pop Ćira i pop Spira, prvi naš film u boji, za koji je dobila pulsku Zlatnu medalju "Arena". Režira na televiziji i radiju. TV režije: Ben Džonson, Ćutljiva žena, 1963; Artur Šnicler, Kod zelenog papagaja, 1969; Bojana Andrić, Daleko je Australija, 1969; Tristan Bernar, Engleski onakav kakav se govori, 1970; Zoran Petrović, Pendžeri ravnice, 1971; Milan Nikolić, Izvinjavamo se, mnogo se izvinjavamo, 1976; Dobitnica više društvenih priznanja, među kojima i Sedmojulske nagrade 1973. godine. S francuskog je prevela Vilarovu knjigu O pozorišnoj tradiciji, Naučna knjiga, Beograd, 1956. drugo izdanje GEA, Beograd, 1997.

Kadijević, Đorđe

filmski reditelj, scenarista i likovni kritičar - rođen u Šibeniku, 6. I 1933. Završio studije istorije umetnosti na filozofskom fakultetu u Beogradu. Bavi se likovnom kritikom, publicističkim i esejističkim pisanjem o umetnosti kao kritičar "Nina". Uporedo deluje kao filmski reditelj, a na Televiziji Beograd ostvario niz režija TV drama i televizijskih serija. Delatnost filmskog reditelja započeo kao izrazito orijentisan autorski stvaralac 1967. Njegovi autorski filmovi: Praznik, 1967, Pohod, 1968; Žarki, 1970. - imaju za temu rat kao uzrok moralnih izopačenosti među ljudima. O ovim filmovima se javlja u trostrukoj ulozi reditelja, scenariste i scenografa. 1972. režira film Pukovnikovica, a posle duže pauze režira na Beogradskoj televiziji Karađorđevu smrt, 1983. kao i veliku seriju o Vuku Stefanoviću Karadžiću 1986. Autor je i 2 dokumentarna filma o umetnosti: Heksaptih, 1968. i Plamen-kamen, 1979. Njegov filmski opus odlikuje izuzetno visoka likovna kultura u oblikovanju filmskog izraza.

Kalezić, Božidar

TV reditelj - rođen 15. II 1941, u mestu Josifovo, Makedonija, otac Radovan, majka Milica. Završio Dž beogradsku gimnaziju, maturirao 1961. Studirao Filozofski fakultet, istoriju filozofije, Fakultet dramskih umetnosti, Beograd, klasa profesora Huga Klajna i Save Mrmka, diplomirao 1968. Reditelj i urednik nekoliko stotina TV emisija. Autor više dokumentarnih filmova i esejističkih tekstova. TV emisije Moj život u umetnosti, portreti umetnika, 1971-1994; Trilogija o Milanu Konjoviću, 1973; Da li su zidovi zatvora zidovi pakla, o životu u jugoslovenskim zatvorima, 1987; Stvaraoci 1987-1990; Treptači svemira ili zapis o zatvorskoj ludnici, 1989; Politički osuđenici, 1986; Jutro i magle, 1992; Sudbina porodice Mićić, 1993. i Balada o životu, 1993; serijal Tri sužnja socijalizma, 1992; dokumentarni film Naša je pobeda, 1973; knjige Televizija tvrđava koja leti, 1978; razgovori sa Božidarom Kalezićem Televizija kao sudbina, Srebrenka Ilić, 1992; Dokumentarna televizija, Venci od trnja Božidara Kalezića, Dragane Bošković, 1996. Prva nagrada na Svetskom festivalu sportskog filma u Oberhauzenu 1973, Prva nagrada na Jugoslovenskom TV festivalu u Neumu 1987, Nagrada RTS 1992, nagrada "Duda Timotijević" 1992, Oktobarska nagrada grada Beograda 1993.

Knežević, Milan

TV i filmski reditelj - rođen 2. I 1953. godine u Inđiji. Diplomirao filmsku režiju na FDU u Beogradu, u klasi Prof. Radomira Šaranovića. Živi i radi u Beogradu kao slobodni profesionalni filmski i TV reditelj. U petnaestogodišnjoj rediteljskoj delatnosti režirao je preko 500 TV programa (od 30 i više minuta) i desetinu serija gotovo svih žanrova: od dokumentarnih, naučnih, muzičkih, kulturnih, do eksperimentalnih i dramskih. Režirao je igrani film i preko 30 dokumentarnih, kratkih igranih i animiranih filmova. Radio u pozorištu i na radiju. Za svoje radove nagrađivan u Jugoslaviji i inostranstvu. Stalni je honorarni TV reditelj Televizije Beograd. Posebnu pažnju TV publike izazvali su njegovi filmovi iz ratnog vihora Libana (1985) i Irana (1986). Dokumentarni film Komandosi smrti o samoubicama iz libanskog ratnog pakla uspešno je prikazan 1986. godine na Međunarodnom TV festivalu u Monte Karlu, a potom na TV ekranima širom sveta. Film Poste restante (1986) avganistanskim izbeglicama uvršten je u fond filmova UNCHR. Godine 1988. režira igrani film i TV seriju za decu Rođaci iz Lazina koji su godinu dana kasnije uspešno prikazani na festivalu u Kini, Iranu, Argentini i Francuskoj. Godine 1988. radi na seriji Svedoci vekova o srednjovekovnim manastirima na Kosovu i Metohiji. Godine 1991-94. radi na TV seriji od trideset epizoda o umetničkom blagu Srba u Rumuniji. Režira serije: Crkve Beograda i Oplenačka trilogija. Dugometražni dokumentarni film Kavaja - lovac na Tita i TV serija Teroristi ili rodoljubi (1993) imaju za temu srpsku političku emigraciju u Americi. Film je nagrađen na Jugoslovenskom festivalu dokumentarnog filma. Godine 1994. uspešno prikazan na Filmskom festivalu u Edinburgu. Za kanal 13 čileanske TV radi na projektu Deca žrtve rata (1993) koji je proglašen za film godine. Godine 1994. režira seriju o umetničkom blagu hramova Novog Sada. Godine 1995 dokumentarni filmovi: Sentandrejski zvonici i Sveti kralj o moštima Kralja Milutina u crkvi Svete Nedelje u Sofiji. Godine 1996/97. TV serija o etnomuzici: Srpski istočnici i početak rada na dugometražnom filmu Jevreji u Jugoslaviji. Godine 1996. snima dugometražnu TV dramu Sudbina jednog razuma po istoimenoj drami Jovana Sterije Popovića koja je prikazana s uspehom na promotivnom festivalu TV drame u Vrnjačkoj Banji 1997. Godine 1997. dokumentarni film Saborna crkva u Sremskim Karlovcima. Umetnički je direktor Jugoslovenskog dokumentarnog i kratkometražnog filma u Beogradu.

Konjović, Jovan

TV i pozorišni reditelj - rođen je u Zemunu 23. VII 1910. godine. Završio Filozofski fakultet u Zagrebu na Grupi za istoriju umetnosti, 1938. gde je i doktorirao (mentor dr Artur Šnajder), sa naučnom tezom Boja i oblik u scenskom prostoru (Sto pedeset godina scenografije u Zagrebu, 1784-1941). Objavljeno u izdanju JAZU, Odjel za suvremenu književnost RAD, knj. 326, Zagreb, 1962. str. 5-148. Dr Konjović je na beogradskoj Televiziji ostvario niz zapaženih režija iz nacionalne dramske baštine. Pozorišnu delatnost počeo pre rata u Pučkom teatru, Studiju HNK u Zagrebu i Umetničkom pozorištu u Beogradu. Najbolje režije ostvario u Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu, gde je i dobio zlatnu medalju "Jovan Đorđević". God. 1938. bio je reditelj i urednik Radio-drame u Radio Beogradu. Dr Konjović ja ostvario brojne TV režije dramskih dela na Televiziji Beograd: Aleksandar Obrenović, Nokturno, 1958; Aleksandar Obrenović, Velika ponoćna misterija, 1960; Antonije Isaković, Vojnik sa dva imena, 1961; Stevan Sremac, Mica i Mikica, 1961; Nikola Makijaveli, Mandragola, 1962; Borisav Stanković, Koštana, 1962; Aleksandar Obrenović, Sunčano sa kišom, 1963; Zoran Gluščević - Jara Ribnikar, Akcija inspektora Rukavine, 1965; Karlo Goldoni, Tergovci, 1967; Sveta Lukić, Kalendar Jovana Orlovića, 1968; Đorđe Maletić, Prevara iz ljubavi, 1968; Aleksandar Obrenović, Novi život, 1968; Mihail Sebastian, Bezimena zvezda, 1969; Lav Nikolajevič Tolstoj, Krojcerova sonata, 1969; Isak Samokovlija, Plava Jevrejka, 1969; Farsa o Patlenu, 1970; Ludvig Holberg, Jepe brđanin, 1970; Leonid Zorin, Krunisanje, 1970; Ljubinka Bobić, Naši maniri, 1970; Dositej Obradović, Damon, 1972; Ivan Gundulić, Dubravka, 1973; Gavrilo Stefanović Venclović, Apotekar, bludnica i veliki doktor, 1973; Tit Brezovački, Diogeneš, 1973; Jovan Sterija Popović, Rodoljupci, 1973; Joakim Vujić, Slepi miš, 1973; Nikola Trajković, Devojka brža od konja, 1974; Stanko Tomašić, Legenda o Karasu, 1974; Josip Baron Najšteter, Velebitske saonice ili jedna devojka, 1975; Dušan Kovačević, Zvezdana prašina, 1976, i dr. Na sceni Ateljea 212 ostvario duhovitu režiju, adaptaciju prepiske srpskih žandarma u predratnoj Srbiji pod naslovom Kapetan kapetanu. Umro u Beogradu 1985.

Lazić, Dragoslav

filmski i TV reditelj - rođen u mestu Ribare kod Jagodine 23. II 1936. Gimnaziju završio u Svetozarevu, 1956. Diplomirao Pravni fakultet u Beogradu, 1961. Filmsku režiju počeo kao amater u Kino-klubu "Beograd", gde je s uspehom režirao svoj prvi dokumentarni film Zadušnice, 1963, koji je cenzura zabranila. 1964. Režira i Parničenje, dokumentarni film za koji je nagrađen u Manhajmu, 1965. S tematikom sela režira desetak dokumentarnih filmova, a potom slede autorski radovi u igranom filmu: Tople godine, 1966, o mladima sa sela koji se ne snalaze u gradu; Sirota Marija, 1968; Košava, 1975; Sekula i njegove žene, 1986, sa koscenaristom i glumcem Jovanom Janićijevićem. Najveći uspeh i popularnost ostvario kao reditelj televizijskih serijala: Parničari, 1968; Muzikanti, 1969; Ljubav na seoski način, 1970; Građani sela Luga, 1972; Doktorke na selu, 1982; Ortaci, 1989; Sekula se opet ženi, 1990. i Treća sreća, 1994. Nagrađivan sa više uglednih nagrada u zemlji i svetu. Prva nagrada za režiju TV serije Muzikanti, na Bledskom festivalu, 1970. Svoje televizijske serije uspešno režirao u produkciji Televizije Beograd, a glavni junaci u komediografskim serijama autora Žike Lazića, bili su neodoljivi Miodrag Petrović Čkalja i Jovan Janićijević Burduš. Humorističke TV serije Dragoslava Lazića reprizirane su desetak puta na TV Beograd i drugim TV centrima. Rado gledane, svrstavaju ovog reditelja i njegova ostvarenja među najviše emitovane autore režije u našem TV prostoru.

Latinović, Petar

filmski i TV reditelj, snimatelj i scenarist, urednik Igranog programa Televizije Novi Sad - rođen u mestu Međuvođe, 28. VI 1939. U prvo vreme svoga amaterskog bavljenja filmom veoma uspešan reditelj, snimatelj i glumac. Zajedno s Brankom Milošević i Slavujem Hadžićem utemeljivač vojvođanske savremene profesionalne kinematografije i jedan od njenih najuglednijih predstavnika. Kao filmski snimatelj snimio je gotovo sve značajnije filmove proizvedene u novosadskom "Neoplanta-filmu", oko 40 dokumentarnih i 3 igrana filma, reditelja Miroslava Antića Sveti pesak, 1968; Doručak s đavolom, 1971; Breme, 1972. Vuka Babića. Latinovića odlikuje osobiti stil, osećaj za temu i atmosferu ravničarskog prostora, te posebno izražen smisao za poetizaciju. Od 1976. deluje na Televiziji Novi Sad kao snimatelj i reditelj mnogobrojnih zapaženih dokumentarnih emisija i igranih produkcija. U svojim rediteljskim projektima, za koje je redovno scenarist ili koscenarist, bavi se aktuelnim temama iz svakidašnjeg života, iz najbliže sredine u kojoj dominira svakidašnji čovek i njegova problematika. Posebno se ističe njegov film I srcu se zapoveda, 1979, u kome na duhovit i jezgrovit način prikazuje uzroke preterane gojaznosti vojvođanskih ljudi, za koji je dobio Zlatnu medalju "Beograd" na Festivalu dokumentarnog i kratkog filma u Beogradu. Latinovićev celovečernji igrani film Široko je lišće, 1981, nagrađen u Puli na Festivalu filma predstavlja upečatljivo tumačenje o otporu naletu fašizma kroz život u partizanskim školama u Sremu. Latinović je svestran filmski i televizijski autor. Predsednik je Udruženja filmskih radnika Jugoslavije i član mnogobrojnih stručnih žirija u oblasti filma i televizije.

Lorencin, Nikola

TV i filmski reditelj, dramski pedagog - rođen u Jagodini 16. IV 1940. Na Beogradskoj akademiji za pozorište, radio, film i televiziju diplomirao 1972. godine u klasi prof. Aleksandra Petrovića i odmah - profesionalno bavljenje filmom: najpre kao asistent na projektima reditelja Aleksandra Petrovića, a ubrzo i rediteljskim, scenarističkim i pedagoškim radom na filmu i televiziji koji traje, evo već gotovo 25 godina. Živi i radi u Beogradu kao profesor za predmete filmske režije (dokumentarni i namenski film, režija zvuka) na Fakultetu dramskih umetnosti. Dokumentarni filmovi iz televizijske serije Neobavezno (od 1971. godine, uređivala Zora Korać); muzički i zabavni programi (filmovi) za zabavni program RTB-a (uređivao Miodrag Marinković); dugogodišnja saradnja sa Draganom Babićem na seriji Dvogled za dečji program RTB; serija omladinskog programa Po ljudima učio sam svijet, dokumentarni film Lifka bioskop (RTV Novi Sad), višegodišnji ciklus zabavno-muzičkih emisija Pokloni se i počni, revijsko-dokumentarna serija Pesme i snovi (urednik Miša Brujić), muzičko-etnografski ciklusi filmova Kad se junak u boj sprema, Pesme i dani, muzičko-igrana serija Isidor Bajić, filmovi iz ciklusa Avantura (urednik Vladimir Manojlović)... Dramska ostvarenja: Kopilan (scenario Zile Bojanić), Dud (Dragiša Todorović), Zemlja (Milena Udovički), TV film Mala privreda (Duško Trifunović), serija Priče preko pune linije (Dušan Savković). Sarađuje sa TV Beograd i TV Novi Sad. Za rad je nagrađivan na domaćim festivalima, a dokumentarni filmovi prikazivani su na međunarodnim filmskim i TV programima. Za TV i filmske produkcije snimio oko 500 filmova i TV emisija. Reditelj je TV serije Vreme televizije, autora Miroslava Savićevića, TV Beograd, 1996.

Lukić, Vojislav

TV kamerman, filmski snimatelj - rođen u Beogradu, 18. Dž 1935. u porodici arhitekte Đorđa i majke Jelene. U Beogradu završio gimnaziju i studirao Elektrotehniku. Filmom se bavi najpre amaterski u Kino-klubu "Beograd" od 1951. Pripada generaciji filmskih umetnika kao što su Dušan Makavejev, Živojin Pavlović, dr Marko Babac, Kokan Rakonjac, Aleksandar Petković i drugi, koji su snažno obeležili srpski i jugoslovenski film šezdesetih i sedamdesetih. Na Televiziji Beograd deluje od samog početka, 1957, kao TV kamerman. Snimio mnogobrojne dokumentarne, igrane i serijske produkcije u VTR, ENG, ili filmskom kamerom, ne samo za TV Beograd, već i za druge jugoslovenske televizijske centre. Sa rediteljem Aleksandrom Đorđevićem snimio TV dramu Nameštena soba Brane Crnčevića, kao i poznatu seriju U registraturi u režiji Joakima Marušića za TV Zagreb, gde je radio i sa uglednim TV režiserom Mariom Fanelijem. Za Ljubljansku TV snimao operske predstave s Janezom Šenkom. Jedno vreme Lukić sarađuje, kao pedagog filmske i TV kamere, s Akademijom umetnosti u Novom Sadu, a ostao je veran Kino-klubu "Beograd" gde i danas mlade uvodi u umeće filmskog i TV snimanja.

Ljubojev, Petar

filmski i TV reditelj, sociolog kulture - rođen 30. VI 1938. u Obrovcu (Vojvodina), diplomirao pravo, magistrirao sociologiju u Sarajevu. Doktorat iz sociologije kulture odbranio u Beogradu. Pohađao postdiplomski studij filmske i televizijske režije u Varšavi. Napisao knjige o filmu: Filmska čitanka, 1970, Izazov neponovljivog filma, 1973, Filmski stvaralac - na pragu i rubu saznanja, 1988. Evropski film i društveno nasilje, 1994; Svet pokretnih slika 1994; Etika i estetika ekrana, 1997, i dr. U Sarajevskoj i Novosadskoj televiziji uređivao je dokumentarne, obrazovne i naučne programe. Od 1965-1970. bio je umetnički direktor filmskog preduzeća "Sutjeska-film", kada se u svetu i kod nas pisalo o nastanku Sarajevske škole dokumentarnog filma. Za režiju filmskih i televizijskih dela dobio je dvadesetak priznanja, od kojih su značajni: Nagrada ustanovljena za dvadesetogodišnjicu festivala u Oberhauzenu, Zlatni zmaj u Krakovu, a na najznačajnijem televizijskom festivalu u Monte Karlu, Grand prix "Arman Lanu". Na Oberhauzenskom festivalu 1975. dobio je specijalno priznanje od Vilarda van Dajka, tada direktora Muzeja moderne umetnosti u Njujorku, inače pionira svetskog filma (prvo asistent kod Dejvida Vork Grifita, a potom poznati režiser nemog i zvučnog perioda). Na poziv Van Dajka, film autora Ljubojeva Stanarsko pravo lagumaša Safera, dospeo je u Muzej moderne umetnosti u Njujorku. Od 1960. radi u novinarstvu, a od 1976. godine živi i radi u Novom Sadu.

Mandić, Aleksandar

TV i filmski reditelj i scenarista - Rođen je 23. Dž 1945. u Beogradu. Akademiju za pozorište, film, radio i TV završio u klasi kod prof. Huga Klajna i R. Novakovića. Režirao oko 700 TV emisija, nekoliko filmova i pozorišnih predstava. Radio dugometražni film Lične stvari (1979); dokumentarni program Sto minuta o Kosovu (1981); dokumentarni film Milan iz Lepenca i dokumentarnu seriju Goli život (sa Danilom Kišom, 1990); TV adaptacije Nušićevog Pokojnika (1990), pozorišnih predstava Krivica (Atelje 212) i Tako je govorio Broz (1990). Dobio nagrade na Festivalu dokumentarnog i kratkometražnog filma 1970, Specijalna nagrada žirija na Festivalu u Oberhauzenu 1972, nagrada "Kokan Rakonjac" Pula 1979, specijalni Grand prix na Konkursu evropskih reditelja muzičkih programa 1976, plaketa TV Beograd za doprinos razvoju televizije. Boravio u Njujorku 1982. (usavršavanje i rad u velikim TV mrežama); UCLA, Kalifornija 1983. i 1984. Dugogodišnji profesor TV režije na Fakultetu dramskih umetnosti. Redovni je profesor na Odseku za film i televiziju Univerziteta u Njujorku (1992).

Marić, Prvoslav

filmski TV reditelj - rođen u Bošnjanu kod Paraćina, 12. XI 1938. Tokom školovanja bavi se amaterski filmskom režijom i postepeno se opredeljuje za profesionalno rediteljsko stvaralaštvo. Jedan od sineasta okupljenih oko "Neoplanta filma". Ostvario plodan rediteljski opus u oblasti dokumentarnog filmskog i televizijskog stvaralaštva. Dobitnik mnogih nagrada za režiju. Sa Televizijom Novi Sad sarađuje od 1976. godine, a od 1993. je stalni reditelj. Filmografija reditelja Prvoslava Marića, u oblasti dokumentarnog filma: 70-te Sezonci, 1971; Lična opisivanja, 1972; Privremeni život, 1973; Deca revolucije, 1975; Gole istine, 1978; Iskazi ćutanja, 1979. Specijalno priznanje žirija u Oberhauzenu dobio je 1984. za film Privremeni život. Dobitnik specijalne diplome žirija na Beogradskom festivalu 1971; specijalne diplome žirija na Festivalu u Beogradu 1992; zlatne medalje "Beograd" na Festivalu dokumentarnog i kratkog igranog filma 1978; Memorijalne nagrade Dragoslav Adamović-Zira, časopisa "Filmograf" 1978; nagrada "Milton Manaki" jugoslovenske filmske kritike, 1978. Autor je televizijskih filmova i TV serija snimljenih za Televiziju Novi Sad: Rekvijem za Jevrejsku ulicu, 1987; Slike iz banatskih ajnforata, 1979; Prinudni otkup u Vojvodini 1947-1952, sastavljen od četiri polučasovna filma: Vreme gladnih pacova, Nasilje i javna pobuna, Prinudni odmor i sudbina Ilije Nikolića, Prve demonstracije žitara, 1991. Autor je igranog filma Jevreji dolaze, 1991-1992. Autor je TV serija Fruškogorski manastiri, koju čine 13 naučnokulturoloških filmova, svaki posvećen jednom manastiru: Krušedol, Novo Hopovo, Velika Remeta, Vrdnik-Ravanica, Grgeteg, Jazak, Beočin, Kuveždin, Šišatovac, Fenek, 1976-1977.

Martinović, Momčilo

TV reditelj - rođen 21. VIII 1940. u Lazarevcu. Završio Elektrotehničku školu "Nikola Tesla" maturirao 1960; na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu diplomirao 1968. Odgovorni je urednik direktnih prenosa TV Beograd; profesor Rogaland University centra, Stavanger (Norveška). Realizacija direktnih prenosa proslave na Gazimestanu (1989), koncerta u Narodnom pozorištu (1990), BEMUS-a (1989) i Olimpijskih igara u Sarajevu (1984); režija filma Ja Beograd (1990). Dobio nagrade za najbolji direktan prenos na JRT (1974. i 1976), Specijalna nagrada na Evrovizijskom festivalu sportskog filma (1978), Godišnja nagrada TVB (1984. i 1989). Na UCLA univerzitetu, Kalifornija 1984. i 1988. (gost. prof.); Seul 1988. (član Evrovizijskog tima na OI). Martinović je profesor na Academy of Broadcasting, Montre, Švajcarska za predmet Sport na radiju i televiziji. Autor je knjige Režija programa uživo i dve video-kasete, RTS, Beograd, 1997.

Milošević Arsenije

TV i operski reditelj - rođen 28. Dž 1931. u Pljevljima. Školovao se u Podgorici, Nišu, Ćupriji i Beogradu. Studirao matematiku na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu. Apsolvirao studije svetske književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu. Od 1958. je na Beogradskoj televiziji, najpre kao asistent režije. Režirao gotovo u svim žanrovima: od emisija za decu, humorističkih serija i vizuelizacije muzike, do drame, opere i baleta. Režira u pozorištu, posebno u muzičkom teatru, operska i operetska dela. Pisac je libreta i scenarist mnogih TV emisija. Kao TV reditelj posebno se zanimao za tehničko-tehnološke mogućnosti TV medija u njihovoj realizaciji. Za eksperimentalni film Orfej nagrađen u Kanu na Međunarodnom festivalu amaterskog filma, kao član Kino kluba "Beograd". Kao operski libretist i reditelj, najviše uspeha imao postavkom opere Rudolfa Bručija Gilgameš, na sceni Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu, 1986, i na gostovanju na International Opera Festival, Babilon, u Iraku, 1987. Najveće uspehe u TV režiji ostvario u vizuelizaciji muzike na malom ekranu.

Milošević, Branko

filmski i TV reditelj - urednik filmskog programa Televizije Novi Sad, rođen 19. VIII 1932. u Sremskim Karlovcima. Studirao pravo, bavio se novinarstvom i pisao filmsku kritiku ("Dnevnik", "Tribina", Radio Novi Sad), jedan od osnivača "Neoplante-filma" i inicijator stvaranja filmskog centra u Novom Sadu. Od 1955. do 1960. snimio oko 20 amaterskih filmova, za koje više puta nagrađivan. Uz Petra Latinovića i Slavuja Hadžića inicijator je pokretanja kontinuirane profesionalne filmske proizvodnje u Vojvodini. Režirao je po sopstvenim scenarijima oko 60 dokumentarnih filmova posvećenih prošlosti i savremenosti vojvođanskog prostora, među kojima se ističe Žetva, 1967; Izgledati atletski, 1975; SKOJ u Bečeju, 1976. Autor je celovečernjeg igranog filma Lepa parada, 1970, filmske priče o situacijama koje izaziva dosada i dokolica u malom gradiću. Autor je oko 50 radio-dramskih dela za programe Radio Novog Sada. Bio je osnivač i direktor Akademskog pozorišta u Novom Sadu. Njegov namenski film Novi Sad, dobar dan, dobro došli prikazan je u preko 50 zemalja u svetu i ovenčan mnogobrojnim nagradama u svome žanru. Milošević je dobitnik mnogih filmskih nagrada. Za svoj dokumentarni filmski opus dobio je nagradu Festivala dokumentarnog i kratkog filma za životno delo. Jedan je od osnivača Televizije Novi Sad i njen dugogodišnji urednik Redakcije filmskog programa, kao i mnogih emisija koje se bave filmom i kinematografijom kao što je poznati Filmoskop. Režirao je brojne TV filmove i brojne emisije iz oblasti kulture i umetnosti. Bavi se istraživanjem istorije filma. Koautor je Filmskog kataloga posvećenog građi za istoriju filma u Vojvodini, Novi Sad, 1972.

Miljković, Boris

TV i filmski reditelj - rođen u Zagrebu 3. IV 1956. u porodici Petra (pilot) i Dare (učiteljica) Miljković-Stanković. Studirao filmsku i TV režiju na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, u klasi prof. Zdravka Velimirovića. Kao reditelj, autor je preko 500 muzičkih i reklamnih spotova, više TV filmova, emisija i serija (njegov koautor većine zajedničkih dela je reditelj Branimir Dimitrijević). TV režije: muzička serija Rokenroler, 1980; dečja serija Niko kao ja, 1981; TV drama Ruski umetnički eksperiment, 1982. i Šumanović - komedija umetnika, 1987; kratki igrani film Tanka crvena linija, i Sekvence i konsekvence; spotovi za Dobrovoljno pevačko društvo, i za grupe Laibach i Ekatarina Velika (emitovani na MTV). Dobitnik brojnih nagrada zajedno s koautorom Branimirom Dimitrijevićem: Specijalno priznanje "Prix Danube", Bratislava, 1982; specijalno priznanje "Liberation", Monte Karlo, 1983; Velika nagrada JRT, Portorož, 1983; Rokfelerova nagrada, Charleston, 1984; diploma "Clio", Njujork, 1988; Specijalno priznanje MTV-a, Njujork, 1989; nagrada "Alfa", Prag, 1989; Grand prix, Firenca, 1993. i u Montreju 1995. i dr. Studijski boravci u Parizu, SAD, Londonu. Aktuelno režira igrani film za francusko-grčkog producenta.

Mihailović, Dušan

reditelj i teatrolog - rođen je 10. IV 1932. u Vukosavcima, Aranđelovac (otac Dragoslav Zarić-Mihailović, poljoprivrednik i harmonikaš; majka Savka, rođena Petrović, domaćica). Završio Srednju tehničku školu u Kragujevcu (1950); Pozorišna akademija u Beogradu - režija, klasa prof. J. Kulundžića (diplomirao 1957); Filološki fakultet, Beograd (doktorirao 1980). Radio kao tehničar u "Prvoj petoletki", Trstenik (1950-1952); reditelj u NP Kragujevac (1956-57); asistent na Pozorišnoj akademiji, Beograd (1960-71); asistent režije na TV (1961-63); slobodni umetnik (1971-76); predsednik i potpredsednik Jugoslovenskog Šekspirovog društva; osnivač "Pozorišta bez blagajne", Leskovac (1970); Pozorišta "Sunce" Beograd (1982) i "Sobnog pozorišta", Beograd (1990). Režiser oko 100 pozorišnih predstava, 10 TV drama, 50 radio-drama, 30 TV emisija; koprevodilac 10 engleskih renesansnih drama i 2 Molijerove komedije. Studije Sto godina sa Šekspirom (1968), Otvorena dramaturgija (1979) i Šekspir i srpska drama u XIX veku (1984); lirska drama Kobna ljubav lorda Bajrona; komedija Striženo-košeno; režije predstava Sve je dobro što se dobro svrši (Kragujevac, 1964), Okamenjeno more, Antigona, Vergilijeva smrt i Tesla ili prilagođavanje anđela (Narodno pozorište Beograd); režija dokumentarne TV serije Srpska revolucija 1804. Nagrada UDUS-a (1963), Oktobarska nagrada Leskovca (1970).

Momčilović, Vladimir

TV i filmski reditelj - rođen 26. V 1946. u Beogradu. Školovao se u Beogradu. Jedan od osnivača "Teatra levo" 1968. upisuje filmsku režiju na Akademiji za pozorište, film, radio i TV u Beogradu, današnji FDU. Od 1970. bavi se TV režijom. Igrane serije: Neobične priče - G. Mihića; Brak na naš način - G. Mihić, D. Kovačević, M. Kapor, B. Crnčević, Smešne i druge priče - (adaptacije kratkih priča). Drame: Piknik - F. Arabala; Siroti mali hrčki - G. Mihića, Dokumentarne serije: Neobavezno, Ja u školu idem, Međutim, Dunav za sva vremena, Tisa, tajanstvena kraljica, Morava, Rusi u Srbiji... Zabavno muzičke serije: Gledaocima s ljubavlju, Zvezdana prašina, Zabavna nedelja, Folk metar, Muzika za zaljubljene, Pesma mog života, Muzika na ekranu... Zabavno-muzičke emisije: Arsen i Bora na Terazijama, Sastanak na vrhu (A. Dedić, Z. Predin i B. Đorđević), Avantura (Jadranka Jovanović), Za svoju dušu (Boba Stefanović), Izbor TV mis, Izbor za YU pesmu Evrovizije. Kvizovi: Izvinite da li znate, Odgovor na sve. Učesnik TV festivala u Jugoslaviji i svetu (Portorož, Montre). Dobitnik je nagrade na Festivalu dokumentarnog i kratkometražnog filma u Beogradu, za film Molitva 1997.

Mrmak, Sava

TV i filmski reditelj, scenarist i televizijski pedagog - rođen u Zemunu, 4. III 1929. godine. Diplomirao režiju na Akademiji za pozorišnu umetnost u Beogradu u klasi Josipa Kulundžića. Pre toga završio Visoku filmsku školu, gde mu je predavao prof. Slavko Vorkapić. Autor je sedam kratkometražnih filmova, prema sopstvenim scenarijima, najčešće namenskih. Njegov debitantski film Milicija snimio je 1956. sa propagandnom tematikom, u formi kratkog igranog. Sledeći: Na snežnim vihorima, o belim sportovima; Mašine alatljike, dokumentarni, posvećen industriji; Dubrovačke letnje igre, reportaža. Sve ih potpisuje sa Sava Mrmak-Mišin. Slede Osamljenici, 1958, o meteorološkoj stanici na Bjelašnici; reportaža Gradi se kanal, 1959; U tim danima, 1961, o prvoj partizanskoj fabrici oružja u Užicu. Autor je dugometražnog igranog filma Zvižduk u osam, 1962, u žanru muzičke komedije, o grupi filmskih radnika koji, umesto drame, snime komediju. Na Televiziji Beograd deluje kao reditelj od samog njenog početka, 1958. Prvo vreme režira u Zabavnoj redakciji muzičke i šou programe, a potom kviz emisije. Danas je Sava Mrmak jedan od najuglednijih reditelja kulturno-umetničkog programa i doajen TV režije. U poslednje vreme se najviše posvećivao režijama dokumentarne TV drame, najčešće s istorijskom sadržinom, koje režira u formi serijskih produkcija, a koje imaju dokumentarno-političku ili dokumentarno-istorijsku sadržinu, iz bliže ili dalje prošlosti. U ciklusu Vreme zločina režirao je 20 TV drama, koje obuhvataju vreme od Obznane do hvatanja Draže Mihailovića. Autor je serije od 4 emisije Dani AVNOJ-a, Slom, 3 epizode, TV filma Odlazak ratnika - povratak Maršala, 1985. u 2 dela. Najviše uspeha imao serijom Kraj dinastije Obrenovića, autora Radomira Putnika. Od 1959. do 1985. Mrmak je profesor TV režije na Akademiji za pozorišnu umetnost, potom Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju, i najzad na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, gde je s uspehom uvodio mlade reditelje u teoriju i praksu TV režije.

Novaković, Slobodan

TV dramaturg i reditelj - rođen u Beogradu 14. IV 1939. Završio Akademiju za pozorište, film, radio i televiziju kao diplomirani dramaturg, u klasi Josipa Kulundžića - svestran je televizijski autor, koji se ogledao na mnogim poslovima (reditelj, scenarista, dramaturg, voditelj, urednik), radeći pune tri decenije na TV Beograd, počev od 1967. godine. Prvo je bio dramaturg popularnih humorističkih serija (Muzikanti, Građani sela Luga, Kamiondžije, Diplomci, Ljubav na seoski način, Mladići i devojke - a kasnije i serije Sivi dom). Počeo je, potom, i da režira, uglavnom po sopstvenim scenarijima (debitovao je 1971. godine, režijom dokumentarnog TV-filma Derbi u Velikom selu, a godinu dana kasnije režirao je i svoj prvi igrani TV film Vreme konja (1972) - oba filma su osvojila nagrade na međunarodnim festivalima: Derbi u Velikom selu bio je nagrađen za režiju na Prvom festivalu sportskog filma Bled 1971., a Vreme konja osvojilo je Grand prix televizijskog festivala u Minhenu "Prix jeunesse 1972") - posle režija igrane TV serije Filip na konju (1974). Režiji se vraća desetak godina kasnije, kad sa muzičkim TV filmom Rodoslov (1985) osvaja nagradu "Zlatna harfa" na festivalu u Dablinu, 1985. godine. Početkom šezdesetih godina, u vreme pojave "srpskog novog filma" piše knjige: Vreme otvaranja (1970) i Film kao metafora (1991) Ludosti (1972), Kraljevi i podanici (1974), Kako braća Marks čitaju braću Grim (1990), Alisa u Vavilonu (1990), Među javom i parodijom (1990). Objavio 5 video-kaseta Slike i zvuci Slobodana Novakovića, izbor iz svojih TV režija, PGP, Beograd, 1997.

Petrić, Vladimir

TV, filmski i pozorišni reditelj i teoretičar dramskih umetnosti - rođen je 11. III 1928. godine u Prnjavoru. Prva saznanja o dramskim umetnostima prihvata od reditelja Aleksandra Vereščagina u Pančevu, gde je završio gimnaziju. Diplomirao 1953. pozorišnu režiju na Akademiji za pozorišnu umetnost u Beogradu, 1955. engleski jezik i književnost na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Profesorsku karijeru počeo je na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu (1955-1969). Reditelj Pozorišta filmskih glumaca pri "Avala filmu", urednik filmske redakcije Televizije Beograd, gde je režirao: Jovan Sterija Popović, Laža i paralaža, 1959; Kosta Trifković, Ljubavno pismo, 1959; Aleksandar Obrenović, Velika ponoćna misterija, korežija s Jovanom Konjovićem, 1960; Stevan Sremac, Mica i Mikica (korežija s J. Konjovićem), 1961; Heri Hit, Bilo ih je sedam, 1961; Anatol Frans, Zločin Silvestra Bonara, 1962. Vlada Petrić se bavio pozorišnom, filmskom, kao i književnom esejistikom. Među njegovim pozorišnim ostvarenjima ističu se predstave Teatar Joakima Vujića (Atelje 212, Beograd) i Slovo svetlosti (Srpsko narodno pozorište, Novi Sad). Režirao je (sa Ljubom Radičevićem) kratki igrani film Kobna žeđ (1955), zatim igrani film Kavez (deo omnibusa Vreme ljubavi, 1964), i apstraktni film Igra svetlosti (posvećen Laslu Moholj-Nađu, 1989) i veći broj televizijskih drama u živom izvođenju. Među knjigama najzapaženije su Čarobni ekran (1962), Šekspir na filmu (1964), Uvođenje u film (1968), Razvoj filmskih vrsta (1970), Televizija - osma sila (1971), The Language of the Soviet Silent Film (1974), D. W. Griffith: Master of Cinema (1979) Film and Dreams (1980), Constructivism in Film: The Man With the Movie Camera (1982). Završava knjige Neo-estetika filma: teorija filmske forme i Onirički film: psihoanaliza u kinematografiji i sređuje zabeleške koje je vodio tokom rada u Harvardovom filmskom arhivu. Dobitnik nagrade za režiju na Sterijinom pozorju i nagrade RTV - Beograd za naučno delo iz oblasti televizijske komunikacije. Pedagoškim radom na Dramskom fakultetu u Beogradu bavio se od 1952. do 1970. kao nastavnik glume, režije i istorije i estetike filma. Od 1972. redovan je profesor Harvardovog univerziteta u Sjedinjenim Američkim Državama, gde predaje istoriju i teoriju filma u Carpenter Center for the Visual Arts.

Pleša, Branko

glumac, reditelj, dramski pedagog - rođen je u Kiseljaku kod Sarajeva, 16. II 1926. Završio je studije glume u Zagrebu, a diplomirao na Pozorišnoj akademiji u Beogradu. Među dramskim ulogama koje je tumačio na sceni Jugoslovenskog dramskog pozorišta predstavljaju vrhunska ostvarenja: Ivan Karamazov u Braći Karamazovima Dostojevskog, Markiz od Poze u Šilerovom Don Karlosu, Edgar u Šekspirovom Kralju Liru, i dr. Svoju glumačku umetnost potvrdio je i na filmu, televiziji i radiju. Njegove interpretacije su upečatljive, karakteriše ih naročiti izraz i inteligencija. Uporedo sa stvaralaštvom glumca, on se šezdesetih godina posvećuje režiji u teatru, na filmu (Lilika), radiju i televiziji. Režija komada Suhovo-Kobilina Tarelkinova smrt donosi mu nagradu Bitef-a. Pleša je profesor glume na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Zahvaljujući svojoj svestranosti, Pleša je, bez sumnje, jedna od najizrazitijih ličnosti savremenog jugoslovenskog pozorišta. Dobitnik je nagrada za umetnički rad. Autor je više eseja o pozorišnoj umetnosti. Objavio knjigu Boje praznine, Sterijino pozorje - Akademija umetnosti, Novi Sad, 1990. za koju je dobio Sterijinu nagradu časopisa "Scena" za teatrologiju. Od 1971. na Televiziji Beograd režirao 14 TV drama i filmova, među kojima se posebno ističu: Ćelava pevačica Ežena Joneska; Sabinjanke Rastka Petrovića; San doktora Mišića Ksavera Šandora Đalskog; tri filma po delima Sime Matavulja: Frontaš, Grešno dete, Spiritiste i Prokletinja po Birsu, film koji je nagrađen prvom nagradom Udruženja televizijskih reditelja Jugoslavije. Kao glumac izrazite savremene ekspresivnosti, i reditelj modernog senzibiliteta, svoja bogata izražajna iskustva s dramske scene, radija, velikog ekrana, uspešno ostvaruje i na malom ekranu televizije.

Radičević, Ljubomir

TV i filmski reditelj, dramski pedagog - rođen u Beogradu, 22. Dž 1927. studirao filmsku režiju na Visokoj filmskoj školi u Beogradu. Diplomirao Akademiju za pozorišnu umetnost na odseku za režiju. Jedno vreme na specijalizaciji u SSSR, Moskvi, i drugim centrima gde savlađuje osnove filmske i TV režije. Pedagošku delatnost započinje na Akademiji, najpre kao nastavnik režije (1949-1953), a od 1963. kao profesor za predmet TV produkcija na Grupi za organizaciju filmske i TV delatnosti Fakulteta dramskih umetnosti. Danas je profesor Filmske škole "Dunav-filma". 1956. je koscenarista i reditelj Gvozdeni orao u omnibusu Cipelice na asfaltu, 1960. režira prvi naš igrani dugometražni muzički film Ljubav i moda. Koscenarista filma Nije nego, 1978. reditelja Miće Miloševića, nagrađen je Srebrnom arenom na Festivalu jugoslovenskog filma u Puli. Učestvovao je u više realizacija kratkih filmova, kao koscenarista Vladimiru Petriću u filmu Kobne žeđi, 1956. Reditelj je filma Savremene arhitekture Jugoslavije, 1963; scenarista Svetih robova, 1958. M. Jovanovića. Od osnivanja Televizije Beograd urednik je i voditelj prve jugoslovenske TV emisije Govorimo o filmu; autor je više serija o kulturi i reditelj TV drama; urednik filmskog programa i glavni urednik igranog programa Televizije Beograd. Radičević je dao veliki doprinos umetničkom razvoju Televizije Beograd u njenoj prvoj deceniji postojanja. Kao reditelj ogledao se i na pozorišnoj sceni. Radičević pripada plejadi prvih naših profesionalnih TV reditelja. TV režije drama: O'Henri, Novogodišnji poklon, 1962; Momčilo Milankov, Otrovna biljka, 1964. (antologijska TV drama, objavljena u Srpskoj književnosti, Drama, 25 Radio i TV drama, priredio Vasilije Popović, Nolit, Beograd, 1987.)

Radović, Slobodan,

TV reditelj - rođen je 16. I 1942, u Beogradu, (otac Nikola, advokat; majka Ljubica, rođena Bujdić). Završio XIV beogradsku gimnaziju, (maturirao 1960); Fakultet dramskih umetnosti, Beograd - filmska i TV režija, klase prof. Huga Klajna i Radoša Novakovića (diplomirao 1968). U TVB od 1975. Režirao oko 3.500 TV emisija. Gotovo da nema televizijskog žanra u kome se nije ogledao ovaj svestrani TV stvaralac. Najveće uspehe ostvario u vizualizaciji muzike na televiziji. TV serije za decu Stočiću postavi se (1980), Erićijada (1985) i Sazvežđe belog duda (1987); monodrame Duga u crnini (1991), Gospođa Kolontaj (1995); komedija Mister Dolar (1989); TV mjuzikli Stari Beograd (1981), Bila jednom ljubav jedna (1981), Beograd nekad i sad (1982); serije muzičkih emisija Muzički pejzaži Srbije i Baletske minijature (1975). Nagrada za režiju na Festivalu etnofilma, (1993), godišnja nagrada RTS (1995). Naša Engleskinja, Jelice Zupanc, TV film, 1997. Radović je bio dugogodišnji predsednik Udruženja televizijskih reditelja Srbije, a aktuelno je šef reditelja u produkciji Televizije Beograd.

Ristić, Jovan

TV reditelj - rođen je 2. IV 1939, u Beogradu (otac Predrag, oficir; majka Nadežda, arhitekta). III muška gimnazija, Fakultet dramskih umetnosti, Beograd (diplomirao 1965). Urednik je programa u TV Beograd; direktor Pozorišta na Terazijama; glavni i odgovorni urednik TV "BK Telekom"; radio za italijanske (RAI), nemačke (ZDF), rumunske, bugarske, mađarske, sovjetske i portugalske televizijske kuće; režirao u mostarskom i beogradskom Narodnom pozorištu, "Ateljeu 212", Savremenom pozorištu (Beograd) i Teatru "Gavela" (Zagreb). Reditelj oko 3.000 estradnih manifestacija, 2.500 TV emisija, 2 filma i pedesetak pozorišnih predstava; osnivač kamernih teatara "Dadov", "Teatar levo", "Pozorišno igralište" (sa R. Stevićem Rasom) i Kabarea "Stepenice"; jedan od osnivača II programa TV Beograd; učesnik TV festivala u Montreu, Varšavi, Dablinu, Moskvi, Barseloni, Bledu, Portorožu i dr. TV serije Koncert za ludi mladi svet i Divlje godine; muzička emisija Povratak džezu; kviz Malo ja, malo ti; TV emisija Nedeljno popodne (autor). Nagrada Dana mladosti, Oktobarska nagrada Vrnjačke Banje, preko 20 domaćih i 5 stranih nagrada na TV festivalima.

Samardžić, Mirjana

TV reditelj - rođena u Sarajevu 17. I 1928. u službeničkoj porodici. Gimnaziju završila u Sarajevu. Diplomirala Visoku filmsku školu u Beogradu i odsek režije na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu. Na Televiziji Beograd je angažovana kao reditelj od samog početka, 1957, Režirala gotovo sve žanrove, a ponajviše bila angažovana na TV prenosima i režijama u Dramskoj redakciji. Kao pionir televizijske režije ostvarila: Spektakl poetskog humora Vojvodine Borislava Mihajlovića Mihiza, 1959; Vsevolod Škvarkin, Tuđe dete, prenos predstave iz Savremenog pozorišta, 1959; Nikolaj Vasiljevič Gogolj, Kartaši, 1959; Dnevnik Ane Frank, Ana Frank i Heket Gudriča, studijski snimak predstave Narodnog pozorišta u Beogradu; Bernard Šo, Čovek sudbine, adaptacija pozorišnog komada, 1959; Marsel Marso, Pantomima, 1959; Laza Kostić, Pera Segedinac, prenos predstave Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, 1960; Evgenij Petrov, Ostrvo mira, TV adaptacija Vasilije Popović, 1960; Berislav Kosijer, Štrafta, originalna TV drama, 1961; Jovan Sterija Popović, Pokondirena tikva prenos predstave Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, 1961; Dušan Baranin, Troja vrata, adaptacija pripovetke, 1962; Kosta Trifković, Izbiračica, prenos predstave Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, 1962; Nazim Hikmet, Da li je postojao, prenos predstave iz Jugoslovenskog dramskog pozorišta, 1962; Dragoslav Grbić, Varljivo jutro, originalna TV drama, 1962; Bertolt Breht, Noć neurastenika - 7 smrtnih grehova, prenos predstave Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, 1963; Mila Marković, Intimne priče, prenos predstave Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, 1963; Vasa Popović, Milenko Maričić, Filip na konju, prenos predstave Savremenog pozorišta, 1964; Vlado Vukmirović, Rekvijem za pohabane stvari, originalna TV drama, 1964. S uspehom režirala u gotovo svim TV redakcijama.

Sinovec, Jelašin

TV i pozorišni reditelj - rođen 3. XI 1928. u Zagrebu. Osnovnu školu učio u Krapini i Beogradu, gimnaziju u Vrbasu, Beogradu, Vukovaru i Rumi. Maturirao u Beogradu 1947. u VII muškoj realnoj gimnaziji. Od rane mladosti politički organizovan, bio fabrički radnik ("Bata" Borovo) i partizan. Školu za filmsku glumu i režiju Komiteta za kinematografiju (kasnije Visoku filmsku školu) od 1947. do 1950. završio kao asistent režije (i glumac epizodne uloge) u školskom filmu Barba Žvane. Akademiju za pozorišnu umetnost u Beogradu (na Odeljenju režije u klasi prof. Vjekoslava Afrića) diplomirao 1954. diplomskom predstavom Kućevlasnici B. Šoa u Narodnom pozorištu u Smederevu. U pozorištima Srbije (Smederevo, Užice, Kragujevac, Šabac) od 1954. do 1959. godine kao reditelj, upravnik i umetnički rukovodilac. Bio asistent Bojana Stupice na Areteju Miroslava Krleže u Narodnom pozorištu u Beogradu. Od 1960. do 1986. asistent, pomoćni reditelj, reditelj, reditelj supervizor i stariji reditelj Televizije Beograd, gde je i penzionisan. Važniji članci: "Biti savladan ili savladati haos" ("7 umetnosti"), "Estetsko obrazovanje publike" ("Naš glas"), "Nove kategorije u pozorištu" ("Naša scena"), "O jednoj zamišljenoj TV emisiji" ("Danas"); sarađivao nizom članaka u časopisu "RTV - teorija i praksa" (1975-1988). Nagrade: TV festival Bled 1965. za najbolju obrazovnu emisiju Čovek i rad, Ekofest 1976 - Povratak uglju i Prix futura (bronza) Berlin 1975 - Umesto kristalne kugle.

Smiljanić, Dragoš

TV i filmski reditelj - rođen 8. XI 1924. u Ravnima, Sirogojno, na Zlatiboru, u svešteničkoj porodici Milana Smiljanića. Osnovnu školu završio u rodnom mestu, a gimnaziju u Užicu. Posvećuje se filmskoj režiji u "Zastavi filmu" realizujući namenske filmove. Svoja znanja o filmu sticao je u "Kinoteci". Kao scenarista i reditelj ostvaruje dokumentarni film Skrivene kalorije, 1962. za koji je dobio nagradu. 1967. dolazi na TV Beograd u Obrazovni program, čiji je glavni urednik Miroljub Jevtović. Ovde se posvećuje radu na realizaciji emisija namenskog karaktera, s tematikom iz vojničkog života u JNA. Autor i reditelj je serija Od jutra do povečerja i Dozvolite da se obratimo, koje su prikazivane na celokupnom jugoslovenskom TV prostoru. Režira filmskom i VTR tehnikom, najčešće kombinovano, a voditelj njegovih vojnih emisija je Danka Novović. 1982. odlazi u penziju. Povremeno režira za Dokumentarni program do 1995. u seriji Ljudi govore.

Stanković, Srboljub

TV i lutkarski reditelj - rođen je u Beogradu 10. III 1921. godine, gde završava srednju školu. Do rata studira tehnologiju na Beogradskom univerzitetu. Posle oslobođenja nastavlja studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu na Grupi za germanistiku. Od novembra 1948. godine radi u "Zvezda-filmu", kao asistent režije s Vojislavom Nanovićem (Čudotvorni mač) i Vladimirom Pogačićem (Nevjera). Filmu se vraćao povremeno i kasnije. Od 1951. s Gitom Predić-Nušić i Radivojem Lolom Đukićem učestvuje u osnivanju Dečjeg pozorišta "Boško Buha", pripremajući Nazorovog Belog jelena, predstavu s kojom je ovaj teatar otvoren. Od 1951. do 1961. radi u pozorištu "Boško Buha" kao reditelj i umetnički direktor. Od 1954. aktivno režira, na lutkarskoj sceni i lutka-režiju ne napušta do danas. Od 1961. je slobodni umetnik. Radi ponovo na filmu (saradnja s Purišom Đorđevićem na dokumentarnom filmu), zatim s Milenkom Štrpcem (Prozvan je i V3), a u saradnji s Mićom Popovićem radi na tri igrana filma (Čovek iz hrastove šume, Roj, Hasanaginica). U 1963. uz pomoć Duška Radovića započinje delatnost reditelja na Televiziji Beograd, gde deluje i danas. Stankovićev rediteljski opus iznosi oko 85 dramskih i lutkarskih pozorišnih predstava, oko 550 televizijskih emisija i desetine filmskih angažmana. TV režije - Serije lutkarske: B. Ćosić: Čini, ne čini... - 13 epizoda; B. Ćosić: Ludi rečnik - 13 epizoda; M. Brujić: Bajke dalekih zemalja - 26 epizoda; A. Vučo - S. Stanković: Doživljaji pet petlića - 6 epizoda; A. Popović: Mačak Čarli - 13 epizoda; D. Bokonjić: Prolazna stanica - 6 epizoda; F. Deak: Smeškograd - 10 epizoda (TV Novi Sad); M. Nastasijević i dr.: Lutkomendija I i II -20 epizoda (TV Novi Sad); dobitnik brojnih nagrada za režiju u lutkarstvu, a njegova predstava Mitovi Balkana prikazana je s uspehom na Sterijinom pozorju i Bitefu.

Stefanović, Slavoljub Ravasi

TV i pozorišni reditelj - rođen je 29. VI 1927. god. u Čačku. Završio Pozorišnu akademiju u Beogradu, gde je studirao režiju u klasi prof. dr Huga Klajna, 1952. Važnije režije u pozorištu: Miler: Svi moji sinovi; Molijer: Tartif; Breht: Majka Hrabrost, Gorki: Neprijatelji; Sartr: Kin, i dr. Poznate su njegove režije na televiziji: Crnčević: Cipele od krokodilske kože; Hing: Burleska o Grku; Kiš: Noć i magla; Kovač: Sinovi; Mortimer: Reci da sam lažov; Krleža: Na rubu pameti. Na Televiziji Beograd režirao s uspehom i opere Stanojla Rajičića Seme zla (Vožd) i Konjovićevu Koštanu. Dvadeset i pet godina plodnog televizijskog stvaralaštva označava visoke domete profesije reditelja u Televiziji Beograd. Režirao i na gostovanjima u inostranstvu (Varšava 1964, Budimpešta 1965, Holandija 1969, Bavarska televizija 1971). TV režije Slavoljuba Stefanovića Ravasija: Branislav Nušić: Kirija, 1959; Marijan Matković: Krizantema, 1959; Milan Tutorov: Pukotina raja, 1959; Jirži Jurandot: Premijera na pragu, 1959. (prenos); Mihail Zoščenko: Dva pogleda kroz ključaonicu, 1960; O. Henri: Medaljoni, 1960; Žika Živulović: Tri luda dana, oktobar 1960 (prenos); Garsija Lorka: Jerma, 1961; Momčilo Milankov: Uoči odlaska večernjeg voza, 1961; Miroslav Savićević: Džungla, 1961; Tome Arsovski: Pregršt sreće, 1962; Stanislav Mrožek: Na splavu, 1962; Brana Crnčević: Cipelice od krokodilske kože, 1963; V. Diohčevski, M. Slobodski: 20.000 za trošak, 1963; Živorad Mihailović: Belo u belom, 1964; Imre Šarkadi: Izgubljeni raj, 1964; Brana Crnčević: Devojka sa tri oca, 1964; Mića Popović: Amerikanka, 1965; Džon Mortimer: Reci da sam lažov, 1965; Slobodan Stojanović: Tuga, 1966; Marijan Matković: Premijera, 1966; Žan Anuj: Euridika, 1967; Risto Trifković: Napast, naša domaća, 1967; Danilo Kiš: Noć i magla, 1968; Miroslav Karaulac: Sezona poljubaca, 1968; Milan Kundera: Vlasnici ključeva, 1968; Ćamil Sijarić: Bihorci, 1968 (prenos); Euripid: Medeja, 1968. (prenos); Vilijem Šekspir: San letnje noći, 1968. (prenos); Maks Friš: Biografija, 1968. (prenos); Branimir Ćosić, Mila Dimić: Sile, 1968; Andrej Hing: Burleska o Grku, 1969; Risto Trifković; Suvišni, 1969; Andrej Hing, Spomen ploča, 1971; Isidora Sekulić, Hronika palanačkog groblja - Major Kostica - Deca su radost božija - Pusta kuća, 1971; Milan Šećerović, Beograd ili u tramvaj a na prednja vrata, 1973; Miodrag Ilić, Čovek koji je zaustavio sunce, 1974; Vilijam Henli, Gospođa Dejli ima ljubavnika, 1974; Luiđi Pirandelo, Naći sebe, 1974; Mirko Kovač, Sinovi, 1975; Milenko Vučetić, Soba sa pet zidova, 1975; Ferenc Deak, Kućna terapija, 1975; Borislav Pekić, Kako upokojiti vampira, 1975; Mario Rosi, Španski zahtev, 1978; Jadranka Kovačević, Beogradska razglednica 1920, 1980; Ljubomir Simović, Hasanaginica, 1983. Režirao s uspehom brojne muzičke emisije. Umro u Beogradu 1995.

Teslić, Petar

TV, radio i pozorišni reditelj - rođen u Beču, 10. IV 1933. u porodici Miloša Teslića, industrijalca, vlasnika sisačke "Segestike". Majka Helena. Gimnaziju učio u Bückenburgu Nemačka, i I mušku gimnaziju u Beogradu. Na Prirodno-matematičkom fakultetu studirao hemiju, a na Filološkom fakultetu u Beogradu - germanistiku i na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu - režiju, u klasi prof. Vjekoslava Afrića i prof. dr Huga Klajna. Stalni je reditelj Narodnog pozorišta u Zenici, 1961-1966; samostalni slobodan umetnik od 1966. do danas. Član je Udruženja književnih prevodilaca i Udruženja dramskih umetnika Srbije. Režirao preko 50 predstava na scenama pozorišta u Beogradu, Mostaru, Splitu, Osijeku, Užicu, Zaječaru, Subotici. Preveo više dramskih tekstova sa nemačkog i engleskog jezika. Režirao oko 200 radio-dramskih dela na svim programa Radio-Beograda. Najveći deo svoga rediteljskog angažmana posvetio TV režiji. Na Televiziji Beograd režirao preko 400 TV produkcija u gotovo svim televizijskim žanrovima. Teslićev TV rediteljski doprinos vizualizaciji muzike na televiziji ga preporučuje kao pouzdanog tumača muzike na malom ekranu. Njegove TV režije iz oblasti književnosti, pozorišta, kulture i umetnosti ga predstavljaju kao vrsnog TV reditelja u prezentaciji drugih umetnosti na televiziji. Režija pozorišnih predstava: Živeo život Tola Manojlović, Mome Dimića, Atelje 212, Život Galileja, Bertolta Brehta, HNK, Split; Majka Hrabrost, Brehta, HNK, Osijek; Gangsterski komadi, Brehta, NP Subotica. Reditelj je TV serija: Istorija srpske muzike, sa Dragutinom Gostuškim, 1987, Istorija srpskog pesništva, sa Nikolom Koljevićem, režirao preko 70 igrano-dokumentarnih filmova na Televiziji od 1972-90. seriju Teatar kod Srba sa Vladimirom Arsićem, 10 TV filmova o istoriji pozorišta i kulture u Srba, 1996. Teslićeva rediteljska svestranost ukazuju na autentičnog TV stvaraoca.

Todorović, Aleksandar

dipl. inž. elektrotehnike - rođen 23. XII 1938. u Beogradu. Diplomirao na Elektrotehničkom fakultetu, Univerziteta u Beogradu na odseku Elektrotehnika i telekomunikacije, zatim radio u institutu "Mihailo Pupin" u Beogradu. Na Televiziju Beograd došao početkom 1967, kao inženjer magnetoskopa. Bio šef odeljenja magnetoskopa, zamenik direktora TV tehnike, pomoćnik direktora televizije za oblast programa, glavni i odgovorni urednik komercijalnih i posebnih programa, direktor tehničkog centra RTB, RZ Istraživanje i razvoj, generalni sekretar JRT. Predavao Tehnologiju televizije kao redovni profesor na Fakultetu dramskih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu. Jedan je od osnivača Internacionalne akademije International Academy of Broadcasting u Montreu, Švajcarska čiji je aktuelni dekan. Objavio veći broj članaka u domaćim i stranim časopisima, kao i nekoliko knjiga posvećenih uglavnom pitanjima magnetoskopskog snimanja i tehnologije televizijske proizvodnje. Godinama uređivao rubriku posvećenu problemima tehnike i tehnologije u časopisu "RTV teorija i praksa". Todorović slovi kao jedan od najboljih poznavalaca tehnike i tehnologije televizije u nas i u svetu. Podpresednik je Studijske grupe 11 CCIR. Bio je predsednik upravnog odbora radne grupe G (tehnologija RTV proizvodnje) Evropske unije za Radio - difuziju i predsednik specijalizovane radne grupe MAGNUM (digitalno snimanje). Član je Royal Television Society i istaknuti član (Fellow) SMPTE (Society of Motion Picture and Television Engineers). Godine 1986. primio Veliku nagradu međunarodne radio - difuzne konvencije (IBC) za doprinos svetskoj standardizaciji digitalnog magnetoskopa.

Topolovački, Milan

TV i pozorišni reditelj - rođen 9. XII 1933. u Crepaji kod Pančeva. Školovao se u Srednjoj glumačkoj školi u klasi prof. Jurija Ljvoviča Rakitina. Pozorišnu delatnost počeo u Humorističkom pozorištu u Beogradu, gde je uporedo studirao i diplomirao na Filozofskom fakultetu. Potom je studirao dvogodišnje studije režije na zagrebačkoj Kazališnoj akademiji, u klasi prof. dr Branka Gavele. Diplomsku predstavu Pustolov pred vratima Milana Begovića ostvario je na sceni Crnogorskog narodnog pozorišta u Podgorici. U vreme studija asistirao na zagrebačkoj Televiziji Mariju Faneliju. Kao pozorišni reditelj režirao na scenama Osijeka, Subotice, Vršca, Beograda dela savremenih jugoslovenskih dramskih autora, kao i dela iz savremene evropske i svetske dramaturgije (Krleža, Nušić, Begović, Ogrizović, Šenoa, Žirodu, Anuj i dr.) Krajem šezdesetih angažovan je na Beogradskoj televiziji, najpre kao novinar u Informativnoj redakciji, a potom kao reditelj Dokumentarnog programa, gde je ostvario mnogobrojne serijske emisije u oblasti režije dokumentarne televizije (Portreti, Sećanja, Međaši, 22 miliona, Zapis Taliji i dr.). Autor je knjiga Saputnici, "Petar Kočić", Beograd, 1974; Scenski zov teksta, Cekade, Zagreb 1988. i Pred slikom vremena, "RTV - teorija i praksa", Beograd, 1988. u kojima su objavljeni eseji i ogledi o pozorištu, drami i televiziji. Umro u Beogradu 3. februara 1994.

Ćurčić, Branko

TV reditelj i glumac - rođen 26. XII 1934. u Banjaluci. 1941. pred ustaškim terorom beži sa roditeljima u Srbiju. Završio osnovnu školu u Paraćinu 1945, gimnaziju 1953. u Banjaluci. Studirao Akademiju za pozorišnu umetnost u Beogradu - odsek režije, klasa prof. Vjekoslava Afrića i diplomirao 1957. diplomskom predstavom Sumnjivo lice Branislava Nušića. Od 1960. u Televiziji Beograd, najpre radi kao asistent, a potom kao pomoćni reditelj i reditelj. Značajnije pozorišne režije: Autobuska stanica (Indž), Put oko sveta (Nušić), Pesma (Davičo-Đurković), Vašar snova (Matković), Ah, te aveti (de Filipo), Premijera na pragu (Jurandot), O umeću borbe (Koprivica), Pisma domovini (Koprivica), Nevolje zbog uniforme (Đurić). Uloge u teatru: Pepi (Zajednički stan) Čovek s nogom (Put oko sveta), Nikoletina Bursać (Priče o Nikoletini Bursaću - Ćopić - Crvenčanin). Značajnije režije televizijskih serija: Rečnik života, Čovek je kultura, Pesma kao nadahnuće, Muzička nadigravanja, Na rampi, Njihova prilika, Zeleni kabare. Reditelj je mnogobrojnih TV emisija u najrazličitijim žanrovima, a najčešće zabavnog, naučno-obrazovnog i kulturnog karaktera.

Fero, Tanja

TV i filmski reditelj - rođena u Beogradu 24. III 1949, u porodici umetnika; otac Jovan Živanović, filmski reditelj i majka Olga Tiran, akademski slikar. Školovala se u Beogradu, gde je završila klasičnu gimnaziju. Filmsku i televizijsku režiju diplomirala na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, u klasi prof. Vladana Slijepčevića, 1975. kratkim igranim filmom Na moru Dunava. Profesionalnu delatnost započela na Televiziji Beograd, gde se kao reditelj ogledala u režiji različitih TV žanrova i vrsta TV programa, od dokumentarnih, muzičkih, dramskih pa sve do informativnih programa. Spoljni saradnik Televizije Beograd od 1978. godine, od 1993. stalni reditelj. Na Televizijskom festivalu nagrađena za emisiju u seriji Video tilt. Autor je tradicionalno jedne od najboljih informativnih emisija TV Beograd 24 sata. Režira seriju Šešir bez dna scenariste Raše Popova. Angažovana je najčešće u Školskoj redakciji Obrazovnog naučnog programa Televizije Beograd.

Filipović, Čedo

TV kamerman i video mikser - rođen na Ilidži kod Sarajeva, 30. VII 1938. Otac Jovo, majka Jovanka. U rodnom mestu završio osmoletku, 1953. upisuje Srednju tehničku školu "Nikola Tesla", Odsek za slabe struje - telekomunikacije. Na Televiziji Beograd angažovan 1. Dž 1960. na radno mesto mikser slike. U tom zvanju deluje 8 godina radeći gotovo sve žanrove u pripremi i emitovanje programa. Sarađuje s rediteljima: Mirjana Samardžić, muzičke i dramske emisije; Radivoje Lola Đukić, Na tajnom kanalu, Licem u naličje, Muzej voštanih figura, Ogledalo građanina Pokornog; Sava Mrmak, niz emisija, drama i muzičkih produkcija, kao što su Šest svečanih pozivnica, i dr.; Slavoljub Stefanović Ravasi, Devojka sa tri oca i druge drame; Aleksandar Đorđević, serije emisija, Šou Mije Aleksića i dr. Uspešno sarađivao i s rediteljima kao što su: Jovan Konjović, Vladimir Petrić, Miroslav Dedić, Zdravko Šotra, Arsenije Milošević, Jovan Ristić, kao i gosti sa TV Zagreb: Ivan Hetrih, Mario Faneli, Joakim Marušić, Anton Marti, Angel Miladinov. Uz rad studira na Elektrotehničkom fakultetu i diplomira I stepen na Odseku za elektroniku. Posle video režije prelazi na rad u Odeljenje magnetoskopa. Radi na snimanju, montiranju i emitovanju programa na studijskim magnetoskopima od 1968. do 1970. To je bio period rada na "Kvadrupleks magnetoskopima", firme RCA i firme "AMPEX". Od 1. Dž 1970. do danas radi kao kamerman, s tehnikom ENG, u Informativnom programu TV Beograd, sa prenosnim magnetoskopom VR - 3000 i kamerom BC 300, firme"Ampex". Najčešće snima političke, sportske i društvene događaje, kao i festivale. Snimao 1973, 30. Atletske balkanske igre u Zagrebu; 1975. Konferenciju evropske bezbednosti, Helsinki; 1980, Zimske olimpijske igre, Lejk Plesid; 1984, Zimske olimpijske igre, Sarajevo; Danas predaje kameru na Jugoslovenskom institutu za novinarstvo.

Cvejić, Petar

TV i filmski reditelj - rođen u Beogradu 16. II 1935. otac Jovan. Završio VI beogradsku gimnaziju. Apsolvirao Pravni fakultet, uporedo studirao germanistiku na Filološkom fakultetu Beogradskog univerziteta. Baletski studio završio kod prof. Marine Olenjine, 1975-1961. 1957. u Ateljeu 212, zgrada "Borbe" susreće Miru Trailović, koja će postati njegov pozorišni mentor. Kao asistent režije radi s njom, u kontinuitetu, nekoliko sezona u novoj zgradi Ateljea 212, od 1965. Sarađuje s uglednim rediteljima Matom Miloševićem, dr Jovanom Konjovićem, Sojom Jovanović, Milenkom Maričićem, koje smatra svojim pozorišnim učiteljima. Saradnja sa Sojom Jovanović u Ateljeu 212 će se produžiti na filmu, 1968, gde će niz godina delovati kao asistent režije u domaćim filmovima kao i u koprodukcijama. Posebno je za Cvejića značajan rad s rediteljem Sidnijem Polakom, 1970. na filmu Čuvari zamka. Od 1974. u stalnom je statusu TV reditelja na Beogradskoj televiziji. Kao TV reditelj ogledao se u gotovo svim TV žanrovima režirajući preko 600 TV produkcija. Najpre je radio kao reditelj Školskog programa s urednikom Čedomirom Mirkovićem, a od 1989. je u Redakciji za kulturu, gde ostvaruje kreativnu saradnju s Predragom Perišićem, a potom i s Vladimirom Arsićem. Radio je mnogobrojne TV prenose predstava sa BITEF-a. Režirao seriju Kocka kocka, kockica, 1979-80; film Povratak u Sirogojno, 1980; Zapis o Hofmanovim pričama, s koreografom Piterom Darelom; kao pomoćni reditelj sarađuje sa Aleksandrom Đorđevićem na realizaciji serije Otpisani, 1972; i Zdravkom Šotrom na seriji Više od igre, 1974; režirao brojne književne portrete (Stevan Raičković, Ivan V. Lalić, Ljubomir Simović i dr.); film Karmen 83, 1983; seriju emisija iz kulture Metropolis, 1994-97; Kolektivne senke, urednika Vladimira Arsića i dr. 1997. režirao je TV dramu Slobodana Stojanovića Raste trava, koja je s uspehom prikazana na promotivnom Festivalu TV drame, 1997. u Vrnjačkoj Banji.

Crnobrnja, Stanko

TV i filmski reditelj - rođen je 24. V 1953. u Beogradu. Filmsku i televizijsku režiju studirao u SAD na American University u Vašingtonu u klasi prof. dr Džejmsa Ondera (James Onder). Diplomirao filmsku i televizijsku režiju u klasi prof. Živojina Pavlovića i prof. Save Mrmka, a magistrirao na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, s temom iz teorije masovnih komunikacija i istorije televizije. Od 1974. do 1989. režirao više od 500 televizijskih emisija na TV Beograd, TV Novi Sad, TV Zagreb, TV Titograd, TV Ljubljana. Nosilac je brojnih domaćih i inostranih nagrada za televizijsko stvaralaštvo. Članke o televiziji i masovnim komunikacijama objavljuje u časopisima "RTV - teorija i praksa", "Delo", "Književne novine" i dr. Važnije serije: Petkom u 22, Beograd noću, Govor znakova i simbola, Nedeljom popodne, Šest razgovora o Mikelanđelu i dr. Aktivno se bavi fotografijom i grafikom. Na Fakultetu dramskih umetnosti predaje "masovne medije". Režirao tri igrana filma: Bio jednom jedan sneško, Hajde da se volimo, Hajde da se volimo još jednom. Snimio je kao reditelj stotinak TV spotova posvećenih propagandi knjige i diskografskih proizvoda. Kao televizijski reditelj istražuje tehničke i tehnološke mogućnosti elektronske slike i njenu estetsku funkciju u masovnim medijima. Profesor je estetike radija i televizije na Academy International of Broadcasting, Montre, Švajcarska.

Šotra, Zdravko

TV, filmski i pozorišni reditelj - rođen u Stocu, 13. II 1933. Diplomirao pozorišnu režiju na Akademiji za pozorišnu umetnost u Beogradu, u klasi prof. Vjekoslava Afrića, 1957. na sceni Narodnog pozorišta u Nišu, predstavom Žene sumraka S. Rajmana. Od 1958. radi na Televiziji Beograd kao asistent režije, a potom kao reditelj debituje 1961. režijom TV drame Daktilografi M. Šizgala. Potom režira sve vrste TV programa, a posebno se ističe režijom TV drama Bulgakova Bekstvo, Svetolika Rankovića, M. Kovača, M. Bećkovića, M. Kapora i drugih autora, kao što su Mopasan, Kišon. Sedamdesetih godina režira s uspehom šou-program Obraz uz obraz, s Milenom Dravić i Draganom Nikolićem, za koji je dobio 1973. Grand prix na TV festivalu u Portorožu. 1977. režira TV seriju Više od igre. Uporedo s bogatim iskustvom TV reditelja Šotra počinje svoj filmski opus režija. Po scenariju Gordana Mihića režira svoj prvi igrani film Osvajanje slobode, 1979. Za film Idemo dalje, 1982. dobio je za režiju Srebrnu nagradu na Festivalu filma u Moskvi. 1985. po scenariju S. Stojanovića režira film Držanje za vazduh. 1983. režira tv-seriju Igmanski marš, iz koje nastaje istoimeni film. 1988. režira TV seriju i film po scenariju J. Radulovića Braća po materi, s Žarkom Lauševićem i Slavkom Štimcom. Autor je i igranih filmova Šesta brzina, 1981. i filma po drami Ljubomira Simovića Kosovski boj, 1989. Autor je potresnog dokumentarnog svedočanstva Jama o ustaškom genocidu nad srpskim narodom u Hercegovini s temom vađenja žrtava iz jama posle pedeset godina. Šotra slovi kao jedan od najplodnijih televizijskih reditelja u bogatoj istoriji TV režije na Beogradskoj Televiziji. Oprobao se s uspehom u gotovo svim televizijskim žanrovima. Svoju rediteljsku kreativnost dokazao je i opusom od desetinu igranih filmskih dela, u kojima je pokazao svoje rediteljsko umeće. 1997. režira TV film Lajanje na zvezde po scenariju Milovana Vitezovića.

Šuljagić, Slobodan

TV i pozorišni reditelj - rođen u Užicu 1. VI 1959. godine u porodici prosvetnih radnika, Osnovnu školu i gimnaziju završio u Užicu. Diplomirao studije pozorišne i radio režije na Fakultetu dramskih umetnosti u klasi prof. Borjane Prodanović i prof. Svetozara Rapajića, u klasi u kojoj su studirali i njegove kolege Jagoš Marković, Branko Popović i drugi. Diplomirao predstavom Jugo nokturno Stevana Koprivice u Beogradskom dramskom pozorištu 1987. godine. Na Beogradskoj televiziji deluje od 1987. godine. Profesor je TV režije u majstorskim radionicama, gde vodi klasu budućih TV reditelja u Nišu, od 1996. godine. Režirao u gotovo svim televizijskim žanrovima na Beogradskoj televiziji. Kao reditelj ostvario 8 TV serija: Srećni ljudi, Siniše Pavića, od 1993 do 1996. - 70 epizoda - (2 reditelja u seriji, sa Aleksandrom Đorđevićem); Volim i ja narandže, na trpezi, Miodraga Karadžića, 6 epizoda, 1992; Ispeci pa reci deci, Ljubivoja Ršumovića, 16 epizoda, 1992; Klub 10, serija o rokenrolu, 20 emisija, 1988-1990; U snu san, serija od 36 emisija, kolažnog tipa, u korežiji sa Jovanom Ristićem, o parapsihološkim fenomenima, zabavnog tipa, 1987-1990; Muzički vremeplov, autora Božidara Pantića, scenario i urednik, 12 epizoda, 1987-1988; Nedeljno popodne, 8 epizoda, 1987. Komičari, 2 epizode, 1988. Režirao spektakle, kao medijske događaje: Lasno ćemo ako jesmo ljudi, 1990; O Kosovu, za Kosovo, 1990. Ostvario brojne prenose koncerata, među kojima 4 Zaječarske gitarijade. Pesma Mediterana, u Budvi, MESAM, Beogradsko proleće, Oskar popularnosti i dr. Režirao koncerte u Sava centru Džona Honomta, Ričarda Klajermana, Monserat Kabalje, Kaoma itd. Reditelj je oko 200 TV prenosa za RTS i šou programa. Na pozorišnoj sceni ostvario režije: Princ Rastko, monah Sava, Milovana Vitezovića, Narodno pozorište Užice, 1994, izvedeno na Vukovom saboru u TV režiji Šuljagića; mjuzikl Glumac od sto petlji, na sceni Pozorišta na Terazijama Slobodana Novakovića, 1995; Ženidba Nikolaja Gogolja, Šabac, 1996.

Možda će nastupiti doba kada će tehnika, jezik televizijske emisije, u kojoj učestvuju glumci - televizijska predstava ili televizijski film - postati razvijeni i kada će do te mere nivo televizijske režije biti visok da ljudska dubina i osobitost izvođača neće biti od istog značaja kao danas.

Anatolij Efros, Rediteljsko iskušavanje televizijom, 1981.

// Projekat Rastko / Film i televizija //
[ Promena pisma | Pretraga | Mapa Projekta | Kontakt | Pomoć ]