.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Belobreška
Naziv
mesta: Belobreška (zvanični naziv: Belobreşca)
Stanovništvo:
712 stanovnika, od čega Srba 622 (87,36%)
Administrativni
položaj: Selo u okviru opštine
Požežena (Pojejena) u Karaš-Severinskoj županiji
Geografski položaj:
Mesto se nalazi na jugozapadu Rumunije, u području Dunavske klisure, na
levoj obali Dunava, dvanaestak km nizvodno od ulaska Dunava u Rumuniju
i dvanaestak km uzvodno od pristaništa Stara Moldava, u podnožju planinskog
venca Lokve. Kroz naselje protiče takozvana Reka.
Veze:
Asfaltnim putem Belobreška je povezana sa sedištem opštine, i odatle sa
Starom Moldavom i sa Temišvarom.
Adresa crkve:
1783 Belobreşca, nr. 155, Judeţul Caraş-Severin, România
Hram crkve:
Praznik Vaznesenja Gospodnjeg (Spasovdan)
Autori ikonostasa: Rezbar Josif
Bosiok (Iosif Bosioc) iz Brlišta (Berlişte) i slikar Franc Vajnhepl (Franz
Weinhöpl) iz mesta.
Tematski sadržaj
ikonostasa: U soklu:
Povratak bludnoga sina, Anđeo i prorok Zaharija, Žrtva Avramova, Neopalima
kupina; na carskim dverima: Blagovesti, na bočnim: Sveti Stefan, odnosno
Arhanđeo Mihail; prestone ikone: Sveti Nikola, Bogorodica, Spasitelj, Preteča;
praznične: Krštenje, Vaznesenje Hristovo, Silazak Svetoga Duha, Isus kao
dečak u hramu, Preobraženje, Rođenje Hristovo; u luku - tematski sklop
Raspeća, u podnožju Krsta - Tajna večera, bočno ikone Svetih apostola.
Autor zidnog slikarstva:
Franc Vajnhepl
Drugi poznati umetnici:
Iz XVIII veka ostalo je nekoliko pojedinačnih ikona, čiji su autori zograf
Grigorije i drugi, neidentifikovani slikari.
Kratak istorijat gradnje i obnove:
Ubrzo po osnivanju sela na razmeđi XVII i XVIII veka meštani su izgradili
i bogomolju, o kojoj je danas i samo predanje prilično nejasno. Tačan podatak
o crkvi potiče iz 1757. i pominje drvenu crkvu hrama Vaznesenja Gospodnja,
podignutu 1749. godine. Prema opisu od 1785. godine crkva je od pletera,
dužine 7 klaftera, širine 2 klaftera, visine takođe 2 klaftera, sa svodom
od dasaka i krovom od šindre. Dve godine kasnije zapisano je da je
u slabom stanju.
Umesto da se pristupi
opravkama, na istom je mestu zidana nova crkva od tvrdog materijala - kamena.
Radovi su trajali pet ili šest godina, a okončani su 1797. Bila je to tada
jedna od najvećih građevina u Dunavskoj klisuri. Uz redovne opravke, pa
i neka dograđivanja, o čemu svedoči prisustvo cigle u građevini, a ipak
bez suštinskih izmena, belobrešačka crkva je ušla i u XX vek. Godine
1937. uklonjena je zidana oltarska pregrada, postavljena sadašnja i oslikani
su svodovi i zidovi.
Sadašnje stanje
crkvenog objekta: Zgrada
je sada u dobrom stanju. Spolja je u obliku lađe, sa lučnom oltarskom apsidom;
unutrašnjost nosi odlike poluzemunice: pôd crkve je tridesetak santimetara
niži od okolnog terena. Vrata su stara, hrastova, veoma niska. Posebno
masivni stubovi i svodovi u pronaosu pridržavaju doksat za hor, a toranj
je izgrađen izvan lađe, sa osloncem na zapadnom zidu i četiri spoljna stuba,
ispod kojih se obrazuje otvoreno predvorje.
Značajne pokretne
umetničke vrednosti i kulturno-istorijske znamenitosti: U tornju
su smeštena dva zvona. Najstarije bogoslužbene knjige potiču iz XVIII veka.
U porti su očuvane dve grobnice: jedna
graničarska i jedna sveštenička, obe iz XIX veka.
Sveštenik:
jerej Sava Borivoj Stanković, rođen u Staroj Moldavi 1975, završio Bogosloviju
Svetih Ćirila i Metodija u Prizrenu 1995; rukopoložen je 1997; od tada
služi u Belobreški.
Ostale crkve u mestu:
Nema drugih crkava.
|
|
|
|