.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Fenj
Naziv
mesta: Venj (varijanta: Fenj, zvanični naziv: Foeni)
Stanovništvo: 1175 stanovnika, od čega Srba
162 (13,79%)
Administrativni položaj: Selo, sedište istoimene
opštine u Timiškoj županiji
Geografski položaj: Mesto leži u Tamiškoj
ravnici, 42 km jugo-zapadno od Temišvara, na kanaliziranoj deonici Tamišca
neposredno pred njegovim ušćem u Tamiš.
Veze: Asfaltnim putem Venj je povezan
sa Temišvarom. Na području Venja postoje dva granična prelaza (Foeni I
i Foeni II), preko kojih se odvija malogranični promet sa Jugoslavijom.
Adresa crkve: 1942 Foeni, Judeţul Timiş,
România
Hram crkve: Praznik Uspenja Presvete Bogorodice
(Velika Gospojina)
Autori ikonostasa: Neidentifikovani
Tematski sadržaj ikonostasa: Na ikonostasu
stolarske izrade stoje sledeće pojedinačne ikone: na carskim dverima -
Blagovesti, Car David i Car Solomon, datirane 1730; na bočnim dverima -
Sveti Georgije, odnosno Sveti Ilija, datirane 1860; prestone ikone - Vaskrsenje,
Krštenje, Rođenje i Preobraženje Hristovo; centralna ikona - Sveta Trojica;
pri vrhu - tematski sklop Raspeća.
Autor zidnog slikarstva: Nema zidnog slikarstva
Drugi poznati umetnici: Pojedinačne ikone
potiču iz kičica Georgija Ranite, Jelene Močonji i inih neidentifikovanih
autora.
Kratak istorijat gradnje i obnove: Najraniji
dokumenat o mestu potiče iz 1289, a sveštenik se pominje 1660. godine.
Na mestu gde sada stoji piramida sa krstom bila je u starini crkva
zidana 1760-1770. godine. Po nacionalnoj podeli crkvene opštine crkva je
ostavljena Srbima; Rumuni su sebi izgradili novu 1875, a Srbi 1887; pod
kraj veka stara crkva još je postojala. Zanimljiva su dva podatka: stara
zajednička crkva bila je posvećena Uspenju Bogorodice, a obe nove crkve
zadržale su isti, zajednički hramovni praznik; obe nove crkve izgrađene
su na zemljištu i uz pomoć plemićke porodice Popović-Močonji.
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Zgrada
je u dobrom stanju i sačuvala je svoj prvobitni oblik, koji po stilu gradnje
ima više osobenosti. U lađu crkve, koja po razmerima, ukrasima i tavanici
mnogo podseća na srednjovekovne salone, ulazi se preko impozantnog stepeništa,
čime je, ustvari, u podzemlju rešen prostor za grobnicu; nad naosom se
uzdižu dva tornja, nesrazmerno niska u odnosu na visinu zgrade do krova.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U crkvi se čuva zvono i krst za Časnu trapezu koje
je poklonio Aleksandar Karađorđević, nekadašnji knez Srbije. Crkvene knjige
su uglavnom iz XVIII i XIX veka.
Pri staroj crkvi postojala je grobnica plemićke porodice
Popović-Močonji, vlasnika sela od 1781. godine.
Za srpsku crkvu zaslužna je naročito Srpkinja Laura udata
Močonji, ćerka Petra Čarnojevića; ona je dala ozidati pod crkvom i grobnicu
za sebe i supruga Andreja Močonjija (1812-1880), inače člana Rumunske akademije
u Bukureštu.
Sveštenik: Mesto paroha je upražnjeno; parohiju
opslužuje kao misionar protojerej Radenko Stojković, rođen u Požeženi 1940,
završio Pravoslavnu Pravoslavnu srpsku bogoslovsku školu u Temišvaru 1959.
i Bogoslovski fakultet Rumunske pravoslavne crkve u Sibinju 1966; rukopoložen
je 1962; služio je u Požeženi 1962-1965, Rudni 1965-1978, Staroj Moldavi
1978-1979, pri Eparhijskoj kancelariji u Temišvaru kao crkveni inspektor
1979-1991, odnosno savetnik 1991-1993; od tada je u građanskoj službi i
opslužuje Venj.
Ostale crkve u mestu: Pravoslavna rumunska
crkva.
|
|
|