.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Ketfelj
Naziv mesta: Ketvelj (varijanta: Ketfelj,
zvanični naziv: Gelu)
Stanovništvo: 1483 stanovnika, od čega Srba
393 (26,50%)
Administrativni položaj: Selo u okviru opštine Varjaš
(Variaş) u Timiškoj županiji
Geografski položaj: Mesto leži na razmeđi
Moriške i Vinganske ravnice, severo-zapadno od Temišvara, jugozapadno od
Arada, istočno od Velikog Semikluša, na podjednakoj razdaljini (oko 35
km) od sva tri grada. Kroz naselje protiče potok Siksov, koji meštani nazivaju
Begejom.
Veze: Železnicom i asfaltnim putem Ketvelj
je povezan sa sedištem opštine i sa Temišvarom, a preko Perjamoša sa Aradom
i Velikim Semiklušem.
Adresa crkve: 1961 Gelu nr. 190, Judeţul
Timiş, România
Hram crkve: Praznik Rođenja Svetoga Jovana
Krstitelja (Ivandan)
Autori ikonostasa: Rezbar neidentifikovan,
slikar Teodor Svilengaćin iz Modoša, pozlatar Vasilije Derešća iz Pečke.
Tematski sadržaj ikonostasa: u soklu - Sveti
Nikola ruši idole, Bekstvo u Egipat, Kušanje Hrista, Usekovanje; na carskim
dverima - Blagovesti, na bočnim - Sveti Kosma, odnosno Sveti Damjan; iznad
bočnih dveri - Kamenovanje Svetog Stefana, odnosno Žrtva Avramova; prestone
ikone - Sveti Nikola, Bogorodica, Spasitelj, Preteča; centralna ikona -
Krunisanje Bogorodice, bočno sa obe strane - ikone Svetih apostola; u luku
- tematski sklop Raspeća, bočno sa obe strane - po šest scena strasti Hristovih.
Autor zidnog slikarstva: Neidentifikovan
Drugi poznati umetnici: Slikari Sava Petrović
iz Temišvara i Emanuil Antonović iz Orlovata, slikari amateri Jovan Martin
i Velizar Pavlović iz Temišvara.
Kratak istorijat gradnje i obnove: Godine
1666. pećki kaluđeri zapisali su mesnog sveštenika, a vremenski neodređeno
predanje pominje crkvu zemunicu. Po premeštanju sela početkom XVIII veka
izgrađena je crkva od pletera; mesto gde se nalazila obeleženo je sada
drvenim krstom sa prigodnim natpisom. Pri potonjoj sistematizaciji naselja,
godine 1746. je započeta, a sledeće završena izgradnja nove crkve, čiji
je prvobitni izgled sačuvan u opisu iz 1758. godine: bila je od pečene
cigle, sa dvoja vrata i četiri prozora, drvenim tornjem sa zvonom i krovom
od šindre; u unutrašnjosti svod je bio od dasaka, templo od cigle; imala
je tridesetak ikona. Početkom prošloga veka crkvena zgrada je temeljno
opravljena i tom prilikom donekle izmenjena: dograđen je toranj sa zvonikom
(1817), prošireni su prozori, izgrađen je nov ikonostas.
Crkveni svod je freskopisan.
U našem veku crkva je opravljana više puta; značajniji
radovi odnose se na zidanje sadašnjega tornja (1912), te na osvežavanje
i čišćenje slika povereno amaterima: Jovanu Martinu (1900), odnosno Velizaru
Pavloviću (1957-1960).
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Crkvena
zgrada je sada u dobrom stanju. Ona nosi odlike svoga prvobitnog izgleda
i svih kasnijih dorada: lađa je starinska, sa karakterističnim uzdržanim
arhitektonskim resama, oltarska apsida lučna, toranj sasvim izvan lađe,
na stubovima uz zapadni zid sa otvorenim predvorjem.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U tornju su smeštena četiri zvona i satni mehanizam.
Najstarije crkvene knjige su iz XVII veka (Metč duhovnij, Kijev, 1666),
među ređe ubraja se Srbljak (Rimnik, 1761), a i ostalih pedesetak najvećim
je delom iz XVIII i XIX veka.
U crkvenoj porti postoji nadgrobno obeležje sveštenika
Jovana Krenikovića iz prošloga veka i spomenik u obliku piramide žrtvama
svetskih ratova.
Više nego po drugim našim mestima u Ketvelju se zna i
ceni upotreba zvona u protivgradnoj odbrani. Zbog toga je konopac određenoga
zvona stalno spušten do zemlje u predvorju pod zvonikom, da bi u slučaju
potrebe bilo ko mogao da udari u zvono.
Sveštenik: jerej Blagoje Čobotin, poreklom
iz Ketvelja, rođen 1963, završio Bogoslovski fakultet u Beogradu 1986;
iste godine je rukopoložen; od tada služi u Ketvelju.
Ostale crkve u mestu: Rimokatolička i pravoslavna
rumunska kapela.
Ketfelj - Srpska
pravoslavna crkva
|
|
|