.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Leskovica
Naziv mesta:
Leskovica (zvanični naziv: Lescoviţa)
Stanovništvo: (podaci trenutno nepoznati)
Administrativni položaj: Selo u okviru opštine
Najdaš (Naidăş) u Karaš-Severinskoj županiji
Geografski položaj: Mesto leži u Poljadiji,
na levoj obali reke Nere, a u podnožju planinskog venca Lokve, 14 km udaljeno
od Bazjaša.
Veze: Asfaltnim putem Leskovica je povezana
sa Najdašem, odakle postoji veza sa Starom Moldavom, Oravicom i Temišvarom.
Adresa crkve: 1776 Lescoviţa nr. 236, Judeţul
Caraş-Severin, România
Hram crkve: Praznik Svetoga proroka Ilije
Autori ikonostasa: (Pregrada je zidana),
slikar Mihailo Popović iz Oravice.
Tematski sadržaj ikonostasa: na carskim
dverima - Blagovesti i Sveti evanđelisti; prestone ikone - Sveti Nikola,
Bogorodica, Spasitelj, Preteča; centralna ikona - Vaskrsenje Hristovo,
bočno sa obe strane - ikone Svetih apostola; u najvišem registru - centralno
Bogorodica, bočno sa obe strane - starozavetni proroci; u luku - tematski
sklop Raspeća.
Autor zidnog slikarstva: Mihailo Popović
Drugi poznati umetnici: Slikar amater Velizar
Pavlović iz Temišvara čistio je i osvežavao ikone.
Kratak istorijat gradnje i obnove: Postoji
tvrdnja da je nekakva crkva daščara sagrađena 1717. godine, o čemu bi mogla
da posvedoči i činjenica da su najstarije crkvene knjige upravo sa početka
XVIII veka. Ta crkva, ako je i postojala, ili je bila vrlo skromna i slaba,
ili je iz drugih razloga brzo dotrajala: u popisima iz 1757. i 1775. godine
ne pominje se crkva, nego samo sveštenik, 1787. izričito stoji da parohijske
crkve nema, nego se služi u školi, slično i 1789 - da se bogosluženje obavlja
u nekoj kući.
Po nevelikoj zidanoj površini sadašnja crkva bi mogla
biti na temeljima kakve stare, nama nedovoljno poznate; dorade i prerade
možda potiču iz 1850. godine, kada je u njoj radio slikar Mihailo Popović,
ali i iz kasnijeg vremena: na metalnoj kapiji porte označena je godina
1904, svakako kao vreme preduzimanja većih radova.
Opšte nepovoljne prilike tokom i posle Prvog svetskog
rata u Leskovici su uvećane lošim saobraćajnim vezama i ne mnogo plodnim
zemljištem; uz to su nacionalne trzavice u okviru crkvene opštine dugo
veštački podgrevane. Posledica je bila stanje crkve, koje je mesni sveštenik
1938. godine tekstualno označio kao najžalosnije. Novi rat i posebne poratne
nevolje uslovile su da se opšta opravka preduzme tek 1960. godine. Pored
građevinskih preduzimača, u crkvi je tada radio - izgleda umereno, držeći
se postojećih rešenja i crteža - amater Velizar Pavlović.
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Zgrada
je u obliku krsta, sa lučnom oltarskom apsidom; toranj se oslanja na zapadni
zid i dva spoljna stuba, obrazujući otvoreno predvorje. Oltarska pregrada
je zidana, a njen ikonografski sadržaj podseća na rešenja postojeća u XVIII
veku. Carske dveri su jednostavne stolarske, ali je na njima očuvan starodrevni
originalni živopis: krupna ikona Blagovesti i pod njom registar četvorice
evanđelista. Oslikani su svodovi i zidovi, a ima i dobrih pojedinačnih
ikona. Sve je u dobrom stanju.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U tornju su smeštena tri zvona. Crkvene knjige većinom
su iz XVIII i XIX veka.
U crkvenoj porti podignuta je mermerna piramida sa imenima
meštana žrtava Prvoga svetskog rata.
Pored hramovne slave meštani obeležavaju kao zavetinu
praznik Svetih ]irila i Metodija.
Godine 1880. u Leskovici je rođen dr Radenko Stojković,
lekar, član Zemaljske vlade u Zagrebu (1919), profesor na Medicinskom fakultetu
u Zagrebu (1921), senator i ministar prosvete u vladi Jugoslavije (1933),
jedan od namesnika maloletnog kralja Petra II (od 1934).
Sveštenik: protonamesnik Milivoj Dobrić,
rođen u Velikom Semiklušu 1933, završio Agronomski fakultet u Klužu 1965.
i radio kao agronom, zatim Bogoslovski fakultet Rumunske pravoslavne crkve
u Sibinju 1975; rukopoložen je 1976; služio je u Požeženi 1976-1980, od
tada služi u Leskovici.
Ostale crkve u mestu: Nema drugih crkava.
|
|
|