.  
.  
.  
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA 
 EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U RUMUNIJI
.
    
 matična str. 
 sadržaj
 istorija
 manastiri 
 crkve
 književnost 
 izložba
 veze
   pošta
.
 rumunski
 engleski
 
 
  
 .
.
SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
  
  
      
      
        Nadlak
      

        Naziv mesta: Nadlak (zvanični naziv: Nădlac) 
        Stanovništvo: 8458 stanovnika, od čega Srba 56 (0,66%) 
        Administrativni položaj: Grad u Aradskoj županiji. 
        Geografski položaj: Nadlak je najzapadnije mesto Aradske županije, u Pomorišju, na desnoj obali Moriša; udaljen je od Arada 52 km železnicom, 47 km drumskim saobraćajem. 
        Veze: Železničkim i drumskim saobraćajem Nadlak je povezan sa Aradom i Temišvarom, a u mestu je i granični prelaz  između Rumunije i Maxarske. 
        Adresa crkve: 2954 Nădlac, Nr. 1650, Judeţul Arad, România. 
        Hram crkve: Praznik Svetoga velikomučenika Dimitrija 
        Autori ikonostasa: Radionica Evgena Španga iz Temišvara 
        Tematski sadržaj ikonostasa: na carskim dverima - Blagovesti, na bočnim - Arhanđeo Mihail, odnosno Arhiđakon Stefan; prestone ikone - Sveti Dimitrije, Bogorodica, Spasitelj, Preteča; praznične ikone - Rođenje, Krštenje, Vaskrsenje, Vaznesenje Hristovo, Silazk Svetoga Duha, Preobraženje; centralna ikona - Sveta Trojica; u luku - Tematski sklop Raspeća, u podnožju Krsta - Skidanje s Krsta, bočno sa obe strane - ikone Svetih apostola. 
        Autor zidnog slikarstva: Nema zidnog slikarstva 
        Drugi poznati umetnici: Neidentifikovani 
        Kratak istorijat gradnje i obnove: Najraniji zapis o mestu je iz 1231. godine. U XV veku Nadlak postaje sedište vlastelinskog poseda koji će ubrzo pripasti porodici Jakšić. Meštani i sada pokazuju kamenje što štrči iz moriške dolme nadomak grada: tu je - kažu - bila crkva nadlačke vlastele, posvećena Svetom Dimitriju, najpre čisto pravoslavna, a u XVI veku, po gašenju muške loze nadlačkih Jakšića, nastojanjem njihovih inoslavnih supruga i potomaka pregrađena i preuređena tako, da su polovinu koristili pravoslavci, polovinu pak husiti. Prema opisu iz 1695. godine, nakon borbi sa Turcima, od Nadlaka je ostala samo pusta tbvrćava i u njoj tri crkve uništene požarom: jedna katolička, jedna evangelička, jedna pravoslavna. Oko 1760. godine pravoslavna crkva je bila od kamena, velika, s tornjem, pokrivena šindrom, sa 3 zvona, u unutrašnjosti sa ikonostasom; 1774. pominje se takođe crkva od tvrdog materijala. Godine 1829. izgrađena je nova, prostrana crkva Svetoga Dimitrija, istorijski i umetnički spomenik zbog starosti, zbog razmera, zbog lepote ikonostasa i zidnog slikarstva. 
        Nakon jerarhijske podele, pod kraj XIX veka, pedesetak srpskih porodica se izdvojilo iz dotadašnje rumunsko-srpske crkvene opštine i tokom 1893-1894. godine izgradilo sebi posebnu crkvu, posveđenu takođe Svetom Dimitriju, a podvlašćenu srpskoj Temišvarskoj eparhiji. Mesto za gradnju obezbedio je i polovinu građevinskih troškova isplatio je meštanin Isa Mudrić. 
        Ikonostas (rezbu, slike i pozlatu) izradio je Evgen Špang iz Temišvara 1909. godine. Iz zajedničke crkve prenete su knjige i celivajuće ikone. 
        Sadašnje stanje crkvenog objekta: Zgrada je sačuvala prvobitni oblik lađe, sa poligonalnom oltarskom apsidom i visokim kitnjastim tornjem. Zidovi se teško održavaju zbog visoke vlažnosti pomoriškog tla, a cela građevina - zbog malobrojnosti crkvene opštine. 
        Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske znamenitosti: U tornju su smeštena tri zvona. Najstarije knjige potiču iz XVIII veka. 
        Sveštenik: Paroha nema, nego je mesto kao filijala pridodato parohiji Tornja. Bogosluženja se održavaju naizmenično u Tornji, Pečki i Nadlaku. 
        Ostale crkve u mestu: Rimokatolička, rumunska pravoslavna, rumunska unijatska i evangelička crkva. 

         
                Autor: Stevan BUGARSKI 
  
 
 
.  
.  
.  
 

    
 All contents copyright © 1999. All rights reserved.