.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Saravola
Naziv mesta: Saravola (zvanični naziv: Saravale)
Stanovništvo: 2457 stanovnika, od čega Srba
318 (12,94%)
Administrativni položaj: Selo u okviru opštine
Veliki Sempetar (Sânpetru Mare) u Timiškoj županiji
Geografski položaj: Mesto leži u Moriškoj
ravnici, na 8 km istočno od Velikog Semikluša
Veze: Železnicom i asfaltnim putem Saravola
je povezana Velikim Semiklušem i sa sedištem opštine, a odatle, preko Perjamoša,
sa Temišvarom i Aradom.
Adresa crkve: 1991 Saravale nr. 170, Judeţul
Timiş, România
Hram crkve: Praznik Prenosa moštiju Svetoga
Nikole (Letnji Sveti Nikola)
Autori ikonostasa: Rezbar neidentifikovan,
slikar Arsenije Teodorović
Tematski sadržaj ikonostasa: u soklu - Čudo
Svetog Nikole, Judita i Holofern, Hristos i Samarjanka, Usekovanje; na
carskim dverima - Blagovesti, na bočnim - arhiđakon Stefan, odnosno arhanđeo
Mihail; iznad carskih dveri - Tajna večera, iznad bočnih - Susret Avrama
i Melhisedeka, odnosno Žrtva Avramova; prestone ikone - Sveti Nikola, Bogorodica,
Spasitelj, Preteča; praznične ikone - Hristos i Nikodim, Rođenje Bogorodice,
Rođenje, Obrezanje, Sretenje, Krštenje, Preobraženje Hristovo, Vaskrsnuće
Lazarevo, Vaznesenje Hristovo, Silazak Svetoga Duha, Vavedenje, Uspenje
Bogorodice; centralna ikona - Vaskrsenje Hristovo; iznad prazničnih - registar
Svetih apostola; u luku - tematski sklop Raspeća uokviren scenama strasti
Hristovih.
Autor zidnog slikarstva: slikar amater Milorad
Petrov iz mesta
Drugi poznati umetnici: Neidentifikovani
Kratak istorijat gradnje i obnove: Mesto
je potvrđeno po svom svešteniku 1333, takođe je sveštenik zapisan 1660.
godine. Sama crkva je postojala, ako ne pre, a ono 1719, kada je za nju
osvećen antimins, ali izgled joj je poznat tek iz 1758. godine: bila je
od pletera, sa dvoja vrata i četiri prozora, pokrivena šindrom, i imala
toranj sa zvonom, pokriven takođe šindrom; u unutrašnjosti patos je bio
od cigala, svod od dasaka molovan, pri oltaru templo od dasaka sa tridesetak
ikona.
Sadašnja crkva od cigala potiče iz 1777. godine. Sigurno
je da je njen današnji izgled rezultat popravki i prepravki tokom XIX veka.
Ikonostas je postavljen 1811. godine; rezbar nije poznat, mada je bio umetnik
vične ruke i razvijenog ukusa, a ikone je slikao čuveni Arsenije Teodorović.
U naše vreme amater Milorad Petrović slikao je dekorativno na zidovima
nekoliko biblijskih scena.
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Građevina je u dobrom stanju, spolja
u obliku lađe, sa lučnom oltarskom apsidom i tornjem nad pronaosom, iznutra
u obliku krsta, zasvođena. Šteta je što su u međuvremenu obavljana nestručna
čišćenja, pa su originalne boje Arsenija Teodorovića sa ikonostasa prilično
isprane.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U tornju su smeštena četiri zvona i satni mehanizam.
Od crkvenih knjiga najstarija je Minej opštak (Rimnik, 1705), a 12 Mineja
dar su plemićke porodice Kojić ot Firićhaza.
U porti se nalazi spomenik Srbima meštanima poginulim
u Prvom svetskom ratu.
Crkva je dugo bila zajednička za Srbe i Rumune. Nakon
podele crkvene opštine Rumuni su sebi izgradili zasebnu crkvu 1901. godine.
Izdvajanje Rumuna obeleženo je Vaskršnjom liturgijom, započetom zajednički
u srpskoj, do tada zajedničkoj crkvi; služilo se do evanđelja, pa su onda
Srbi ispratili Rumune do razmeđe zaseoka Vlaj, tu su se rastali i nastavili
liturgiju odvojeno odvojeno u dvema crkvama - srpskoj, odnosno rumunskoj.
Taj čin se duboko urezao u sećanje meštana i blagotvorno je delovao na
skladni život dveju pravoslavnih zajednica.
Sveštenik: Radoslav Stojkov, rođen u Saravoli
1965, završio Bogosloviju Rumunske pravoslavne crkve u Karansebešu 1989;
iste godine je rukopoložen; služio je u Radimni 1989-1998, od tada služi
u Saravoli.
Ostale crkve u mestu: Rimokatolička i pravoslavna
rumunska crkva.
|
|
|