.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Svinjica
Naziv mesta: Svinica (varijanta: Svinjica,
zvanični naziv: Sviniţa)
Stanovništvo: 1281 stanovnik, od čega Srba
1137 (88,76%)
Administrativni položaj: Selo, sedište istoimene
opštine u županiji Mehedinc.
Geografski položaj: Mesto leži u Dunavskoj
ravnici, na levoj obali Dunava, a u podnožju planinskog venca Almaž, 40
km uzvodno od Oršave, 62 km nizvodno od Stare Moldave.
Veze: Sa Oršavom i Starom Moldavom Svinica
je povezana asfaltnim putem i dunavskom plovidbom.
Adresa crkve: 1546 Sviniţa, Judeţul Caraş-Severin,
România
Hram crkve: Praznik Prenosa moštiju Svetoga
Nikole (Letnji Sveti Nikola)
Autori ikonostasa: Ikonostas improvizovan
od pojedinačnih ikona
Tematski sadržaj ikonostasa: Improvizovan
Autor zidnog slikarstva: Nema zidnog slikarstva
Drugi poznati umetnici: Dimitrije Popović
iz Oravice, slikar pređašnje crkve
Kratak istorijat gradnje i obnove: Tvrđava
Svinica zapisana je 1443. godine na lokalitetu zvanom Starića u blizini
poznate tvrđave Tri kule; oko 1700. naselje se premešta na područje potesa
koji se danas naziva Starim selom; krajem XVIII veka meštani se vraćaju
uz Dunav i grade seosko ognjište koje se 1970. našlo pod vodama Đerdapskog
akumulacionog jezera; sadašnje selo je potpuno iznova izgrađeno na višem
mestu, oko 1,5 km severno od pređašnjeg.
Popis iz XVIII veka potvrđuje postojanje crkve posvećene
Svetom proroku Iliji, podignute 1751. godine. Nešto kasnije u dokumentima
se javlja nova crkva hrama Svetoga Nikole, izgrađena od kamena, u obliku
krsta, sa lučnom oltarskom apsidom i tornjem zvonikom potpuno uklopljenim
u zgradu više nastrešnice (do nastrešnice zapadni zid ga je delio od pronaosa,
i pred zapadnim vratima razvijalo se prostrano predvorje). Zidanu oltarsku
pregradu oslikao je Dimitrije Popović 1847, a živopis je obnovio Julijan
Toader 1962. godine. Potopljena sa selom 1970, ova crkva još i sada odoleva
stihiji, i njeni zidovi štrče nad vodama Đerdapskoga jezera.
U novoj Svinici improvizovana je tada privremena bogomolja
daščara da trenutno zadovolji osnovne bogoslužbene potrebe.
Temelji sadašnje crkve postavljeni su 1982. godine; zgrada
je rađena prema projektu meštanina arhitekte Jovana Maksimovića, a završena
uz materijalnu pomoć srpskih parohija u Rumuniji i opštine Kladovo iz Srbije;
osvećena je i zaživela 1993. godine.
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Zgrada
crkve je podignuta na jednom od najviših mesta u selu, nalik na pređašnju,
u obliku lađe, sa lučnom oltarskom apsidom i tornjem nad zapadnim zidom
i stubovima pred zapadnim vratima; zasvođena je daskama. Ikonostas je improvizovan.
Sve je u dobrom stanju. Nažalost, iako konsolidovano, zemljište pod Svinicom
ponovo pokazuje znake klizanja, pa je i opstanak crkve, kao i sela, ugrožen.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U tornju su smeštena dva zvona. Crkvene knjige najvećim
su delom iz XIX veka.
Slikovito je predanje o određivanju mesta za crkvu koja je sad pod
Đerdapskim jezerom: navodno, tražeći pogodniji prostor za naseljavanje,
meštani su pustili tri hleba da se kotrljaju s brega, pa izgradili crkvu
i zasnovali selo na mestu gde se treći hleb u kotrljanju zaustavio.
U Svinici je neko vreme odolevao Turcima hrabri kapetan
Koča Anđelković 1788. i skrivao se Karađorđe 1806. godine.
Pored hramovne slave meštani su do skoro obeležavali kao
zavetinu praznik Svetoga proroka Ilije.
Sveštenik: Paroh: protonamesnik Živa Martinović,
rođen u LJupkovi 1949, završio Bogoslovski fakultet Rumunske pravoslavne
crkve u Sibinju 1973; iste godine je rukopoložen; od tada služi u Svinici.
Ostale crkve u mestu: Nema drugih crkava.
|
|
|