.
.
.
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA
EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U
RUMUNIJI
.
|
|
matična
str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
|
pošta |
. |
|
|
rumunski |
|
engleski |
|
.
.
SRPSKE
PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
Tornja
Naziv mesta:
Tornja (zvanični naziv: Turnu)
Stanovništvo: 1164 stanovnika, od čega Srba
87 (7,47%)
Administrativni položaj: Selo u okviru opštine
Pečka (Pecica) u Aradskoj županiji
Geografski položaj: Mesto leži u Pomorišju,
na 20 km severo-zapadno od Arada.
Veze: Kamenitim putem dolazi se do raskrsnice
puta Arad-Nadlak, odakle postoji železnički i drumski saobraćaj u oba pravca.
Adresa crkve: 2923 Turnu nr. 318, Judeţul
Arad, România
Hram crkve: Praznik Roždestva Bogorodice
(Mala Gospojina)
Autori ikonostasa: Radionica Ivković iz
Novoga Sada
Tematski sadržaj ikonostasa: na carskim
dverima - Blagovesti, na bočnim - arhiđakon Stefan, odnosno arhanđeo Mihail;
praznične ikone - Rođenje Bogorodice, Bogorodica, Spasitelj, Sveti Georgije;
iznad carskih dveri - Tajna večera; praznične ikone - Rođenje, Krštenje,
Vaskrsenje Hristovo, Silazak Svetoga Duha, Preobraženje, Vaznesenje Hristovo;
centralna ikona - Sveta Trojica; u najvišem registru - tematski sklop Raspeća,
bočno sa obe strane - ikone Svetih apostola.
Autor zidnog slikarstva: Nema zidnog slikarstva
Drugi poznati umetnici: Dušan Aleksić, autor
celivajućih ikona
Kratak istorijat gradnje i obnove: Ako naziv
ima, kako se veruje, začetak u tornju kakve crkve, onda se postojanje sela
nazire u najdavnijim vremenima seoske istorije, koja počinje od XIV veka
i nije lišena prisustva srpskih vlastelinskih porodica. Ipak, sigurni podatak
o crkvi je srazmerno pozan: u popisu iz 1759. godine navedena je crkva
hrama Svetoga Nikole, od pletera, pokrivena slamom, veoma slaba i trošna,
doslovno "skoro pala". Svakako je to bila jedna od starih graničarskih
bogomolja koje su sredinom XVIII veka dotrajavale, dok su se razvojačeni
graničari i sami dovijali kako da opstanu. Kasnije je podignuta crkva posvećena
Svetom evanđelistu Luki, i ona je prilikom nacionalne podele u crkvenoj
opštini pripala Rumunima.
Srbi su sebi sazidali novu crkvu, posvećenu prazniku Rođenja
Bogorodice, 1879. godine. Kao što je zgrada rađena po tipskom nacrtu, tako
je i ikonostas, dar Žive Gluvakova, takođe tipski, serijske izrade, kupljen
1906. godine kod novosadske firme Ivković. Značajnije su celivajuće ikone
rad Dušana Aleksića iz 1877. godine.
Sadašnje stanje crkvenog objekta: Građena
za potrebe malobrojne pastve, crkva je u obliku lađe, sa lučnom oltarskom
apsidom, nevelika, prilično jednostavna, ali solidna, od pečene cigle.
U dobrom je stanju.
Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske
znamenitosti: U tornju su smeštena tri zvona. Najstarije crkvene
knjige jesu Minej opštak (Kijev, 1680), Antologion (Rimnik, 1705) i Oktoih
(Rimnik, 1733); ostale su mahom iz XVIII i XIX veka.
Sveštenik: jerej Nebojša Popov, rođen u
Naćvoli 1955, završio Bogosloviju Rumunske pravoslavne crkve u Karansebešu
1977; iste godine je rukopoložen; od tada služi u Tornji.
Ostale crkve u mestu: Rimokatolička i pravoslavna
rumunska crkva.
|
|
|