Komunikat o powstaniu i aktualnej działalności Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów

1. Komisja Etnolingwistyczna przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów została utworzona w roku 2003, w czasie XIII Międzynarodowego Kongreu Slawistów w Lubljanie, z inicjatywy prof. Stanisława Gajdy, koordynatora komisji MKS, na wniosek zgłoszony przez Jerzego Bartmińskiego, który podjął się jej zorganizowania. Zgodnie z regulaminowym upoważnieniem, jakie po przyjęciu wniosku inicjator powołania komisji otrzymał od przewodniczącej MKS, prof. dr Alenki Šivic-Dular, zaproponował on po konsultacjach ze środowiskami naukowymi poszczególnych krajów i deklaracjach osób zainteresowanych, skład personalny Komisji.

Oto pełna lista członków zatwierdzona przez MKS (w układzie alfabeltycznym):

1. Adonieva Svetlana Borisovna / Светлана Борисовна Адоньева - Rosja
2. Ajdačič Dejan / Деян Айдачич/ - Serbia
3. Anastassova Ekaterina (Sofia) / Катя Анастасова - Bułgaria
4. Antropow Mikołaj (Mińsk) / Николай Антропов - Białoruś
5. Bartmiński Jerzy (UMCS, Lublin) - Polska
6. Beletić Marta / Марта Белетич - Serbia
7. Belova Olga Vladislavovna (Moskwa) / Ольга Владиславовна Белова - Rosja
8. Berezowič Elena L'vovna (Jekaterinburg) / Елена Львовна Березович - Rosja
9. Chlebda Wojciech (Opole) - Polska
10. Chobzej Natalija / Наталия Хобзей (Lwów) - Ukraina
11. Chrolenko Aleksandr Timofeejevič / Александр Тимофеевич Хроленко - Rosja
12. Čausidis Nikos (Skopje) / Никос Чаусидис - Makedonija
13. Durčo Peter - Słowacja
14. Eismann Wolfgang (Graz) - Austria
15. Gudavičius Aloyzas (Szawle/ Šauliai) - Litwa
16. Hrycenko Paweł / Павел Гриценко (Kijów) - Ukraina
17. Judin Aleksy (Odessa/Univ. Gent ) / Алексей Юдин - Belgia/Ukraina
18. Kabakova Galina / Галина Ильинична Кабакова - Rosja/Francja
19. Lappo Irina (Lublin/Mohylew) - Polska/Białoruś
20. Mencej Miriam - Słowenia
21. Michajłowa Katja (Sofia) / Катя Михайлова - Bułgaria
22. Mieczkowska Nina (Mińsk) / Н.Б. Мечковская - Białoruś
23. Mikoś Jacek Michael (Milwaukee) - USA
24. Mladenova Darina - Bułgaria
25. Moroz Andrej B. / Андрей Борисович Мороз (Moskwa) - Rosja
26. Nepop-Ajdaczyć Lidia (Kijów) / Лидия Непоп Айдачич - Ukraina
27. Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława (Lublin) - Polska
28. Nikitina Serafima E. / С . Е . Никитина (Moskwa) - Rosja
29. Pajdzińska Anna (UMCS, Lublin) - Polska
30. Plas Pieter (Gent) - Belgia
31. Plotnikova Anna (Moskwa) - Rosja
32. Popowska-Taborska Hanna (Warszawa) - Polska
33. Profantová Zuzana (Bratislava) - Słowacja
34. Radenković Ljubinko (Beograd) / Любинко Раденкович - Serbia
35. Rathmayr Renate (Wien) - Austria
36. Rothstein Robert (Massachusetts) - USA
37. Rudenko Elena (Mińsk) / Елена Руденко - Białoruś
38. Sikimić Biljana / Биляна Сикимич - Serbia
39. Stanonik Marija (Ljubljana) -Słowenia
40. Tokareva Irina Igorevna (Mińsk) / Ирина Игоревна Токарева - Białoruś
41. Tołstaja Swietłana Michajłowna (Moskwa) / Светлана Михайловна Толстая- Rosja
42. Vañková Irena (Praha) - Czechy
43. Volodina T.V./ Татьяна Викторовна Володина (Mińsk) - Białoruś
44. Wrocławski Krzysztof (Warszawa) - Polska
45. Zinken Jörg (Bielefeld / Plymouth (Anglia) - Niemcy / Wielka Brytania
46. Żujkova Marharyta (Łuck) / Маргарита Жуйкова - Ukraina

Na pierwszym posiedzeniu Komisji powołano prezydium w składzie:

2. Przyjęto, że prace komisji będą skupiać się wokół następujących problemów:

• Podstawowe problemy słowiańskiej etnolingwistyki historycznej i współczesnej, w tym zwłaszcza na kwestiach związanych z pracami nad słownikami etnolingwistycznymi zarówno ogólnosłowiańskimi (jak Slavjanskie drevnosti - etnolingvisticzeskij slovar', rozpoczęty w Moskwie w roku 19965 pod red. Nikity Iljicza Tołstoja), jaki narodowymi (jak Słownik stereotypów i symboli ludowych, realizowany w Lublinie pod red. J.Bartmińskiego, drukowany zeszytami od roku 1996).
• Badania porównawcze nad językowym obrazem świata Słowian i ich sąsiadów, z uwzględnieniem aspektu aksjologicznego (semantyka nazw wartości, słownictwo aksjologiczne w ujęciu leksykograficznym), stereotypów językowych (zwłaszcza narodowych, auto- i heterostereotypów), konceptualizacji czasu i przestrzeni w języku i w kulturze.

3. Postanowiono, że organem Komisji będzie rocznik "Etnolingwistyka" w wydawany w Lublinie w języku polskim, rosyjskim i angielskim, pod redakcją Jerzego Bartmińskiego. Podstawowe języki: polski, rosyjski i angielski. Informację o zasadach przyjmowania artykułów i o regułach formatowania tekstów do "Etnolingwistyki" można zdobyć pod adresami: STANIEB@ramzes.umcs.lublin.pl Stanisława Niebrzewgowska -Bartmińska - dla tekstów polskich i angielskich, oraz liubafeokt@yandex.ru Lubow Fieoklistowa – dla tekstów rosyjskich.

W latach 2004 -2007 wydano 4 tomy rocznika (16-19). Informacje o nim są dostępne w pod adresem: wydawnictwo@umcs.eu oraz: www.wydawnictwo.umcs.eu.

W 18. tomie "Etnolingwistyki" opublikowano blok materiałów poświęconych różnym szkołom i kierunkom etnolingwistycznym.

W tomie 19. - pierwszą część materiałów z odbytej 6–8 listopada 2006 r. w Lublinie konferencji naukowej “Opozycja SWÓJ/OBCY (INNY) w językach i kulturach słowiańskich: Problem tożsamości grupowej w Europie”. Druga część materiałów ukaże się w tomie 20., który ukaże się w pierwszej połowie 2008 r.

Angielskie streszczenia artykułów drukowanych w "Etnolingwistyce" tomy 15-19 są dostępne pod: http:// cejsh.icm.edu.pl.

4. Ważnym wydarzeniem w działalności Komisji będzie jej udział w XIV Międzynarodowym Kongresie Slawistów w 2008 r. (Macedonia, Ochryd).

MKS przyjął do programu Zjazdu specjalny blok tematyczny pod tytułem “Kulturowo-językowy obraz świata Słowian w świetle etnolingwistyki”. Jako referenci wystąpią: Jerzy Bartmiński i Wojciech Chlebda (Polska), Swietłana Ě. Tołstojowa (Rosja), Jörg Zinken (Anglia), udział w dyskusji zgłosili: Elena L. Berezowicz (Rosja), Aleksy V. Judin (Belgia-Ukraina), Lubinko Radenkowić (Serbia). Ich wypowiedzi zostaną opublikowane w tomie 20. "E". Referaty będą dotyczyć nie tylko wartości i etnostereotypów, lecz także problematyki metodologicznej. Blok tematyczny “Kulturowo-językowy obraz świata Słowian w świetle etnolingwistyki” będzie kontynuacją rozważań rozpoczętych na konferencji “Opozycja SWÓJ/OBCY (INNY) w językach i kulturach słowiańskich: Problem tożsamości grupowej w Europie” (Lublin, listopad 2006). Blok tematyczny na XIV MKS w istocie będzie dotyczył etnolingwistycznych problemów tożsamości grupowej w świecie słowiańskim. Kierownictwo Komisji zabiega o to, by w tomach 19. i 20. "Etnolingwistyki" oraz w dyskusji na XIV MKS 2008 przedstawiono problemy dotyczące wszystkich krajów i narodów słowiańskich.

5. Na wniosek Prof. Dejana Ajdačicia (Serbia–Ukraina dejajd@yahoo.com) postanowiono otworzyć stałą “trybunę” KE MKS w Internecie  – stronę KE MKS. Odpowiedzialność za stworzenie i prowadzenie strony www powierzono pomysłodawcy Dejanowi Ajadačiciowi. W pracach organizacyjnych zgodził się też uczestniczyć prof. Aleksy Judin (Belgia–Ukraina: leksey.yudin@skynet.be oraz prof. Elena Berezovič (Ekaterinburg, Rosja berez@mail.ur.ru.

Omówiono strukturę i zawartość strony poświęconej etnolingwistyce słowiańskiej, na której powinny się znaleźć:

– dział zawierający dane o członkach komisji (bibliografia, adresy kontaktowe); te informacje członkowie będą uzupełniać samodzielnie,

– dział poświęcony głównym kierunkom i szkołom etnolingwistycznym w świecie słowiańskim i poza jego granicami; tu powinny znaleźć się artykuły przeglądowe na ten temat (podobne do tekstów opublikowanych w t. 18 “Etnolingwistyki” i w czasopiśmie “Áългарски фолклор” 2006, nr 3–4, i inne;

– lista podstawowych wydawnictw bieżących (w tym elektronicznych) w różnych krajach słowiańskich i za ich granicami, w których w tym lub większym stopniu podejmowana jest problematyka etnolingwistyczna; możliwe jest też zamieszczenie w tym dziale spisu treści wydawnictw etnolingwistycznych z ostatnich lat;

– bibliografia prac etnolingwistycznych w układzie tematycznym;

– dział z programami nauczania etnolingwistyki, lista podręczników etnolingwistycznych, listy prac magisterskich i dyplomowych podejmujących problematykę etnolingwistyczną, oraz inne materiały metodyczne;

– dział z informacją o konferencjach, seminarium i badaniach terenowych itp.;

– słownik terminologiczny zawierający podstawowe pojęcia etnolingwistyczne (w niektórych przypadkach z odsyłaczem do szkoły lub kierunku, w których są wykorzystywane);

– biblioteka tekstów klasycznych i aktualnych;

– forum.

Prezydium zwróciło się z prośbą do wszystkich Członków KE MKS o nadsyłanie:

• propozycji dotyczących struktury strony;
• materiałów informacyjnych (nie tylko do działu personalnego, lecz również do innych działów);
• regularnych przeglądów dotyczących badań etnolingwistycznych, prowadzonych w ich krajach w uniwersytetach i w innych placówkach naukowych;
• innych propozycji (e-maile: irina_lappo@poczta.onet.pl, berez@mail.ur.ru).

Z koleżeńskimi pozdrowieniami i nadzieją na owocne kontakty i współpracę.

Przewodniczący Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów

prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (Lublin, Polska)

Lublin, 16 XII 2007