Dr Nada Đorđević
In Memoriam
Rudolf Jenč
(1903-1979)
Umro je nestor lužičkosrpskih filologa i istoričara književnosti dr Rudolf.Jenč, već više godina u penziji ali do kraja života oran za rad i naučna istraživanja. Pedagog po zanimanju, vezan za školu, on se po oslobođenju prihvatio naučnog i istraživačkog posla koji je bio neophodan za lužičkosrpske prilike posle rata, kad je otpočeo nagli razvoj školstva i nauke.
U početku jedini saradnik odeljka za lužičkosrpski jezik i književnost Instituta za lužičkosrpsku kulturu (1951), Rudolf Jenč organizovao rad i uložio sve svoje sposobnosti u ostvarivanju planova. Radeći na istoriji lužičkosrpske književnosti mogao se osloniti u najboljem slučaju na knjigu J. Golombeka (Juzef Gotąbek, Literatura serbołyžicka, 1938), sve ostalo morao je sam istraživati i pronalaziti. Predviđena u jednom tomu, knjiga je izašla u tri toma, od kojih je on napisao dva (Stawizny serbskeho pismowstwa, 1954, 1959), dok su treći sastavili njegovi saradnici. Delo je dočekano s velikim oduševljenjem među lužičkim čitaocima i mladim intelektualcima. Razvoj kulturnog života u socijalističkoj Nemačkoj, u kojoj su Lužički Srbi ustavom dobili ravnopravnost, neminovno je zahtevao ovakvo delo. Bila je to prva naučna istorija književnosti koju je napisao Lužički Srbin; ona je najopširnije predstavila ovu malu književnost. Iako svestan sam svojih i nehotičnih grešaka, kao neujednačenosti obeju knjiga, autor je dobio laskava priznanja. Knjiga je ocenjena kao koristan doprinos ne samo istoriji lužičko srpske književnosti, već i istoriji slovenskih književnosti.
Iako bi ove dve knjige same po sebi predstavljale dovoljan doprinos lužičkoj kulturi, Jenč je za sobom ostavio i neizbrisive tragove u lingvistici. Najpre izradu opširnog lužičkosrpskog i terminoloških rečnika. Pod njegovim rukovodstvom pojavila se Ratarska terminologija (1966), lužičkosrpski deo slovenske lingvističke terminologije koja je izišla u Pragu 1977, zatim prilozi za Atlas slovenskih jezika, prvi tom velikog nemačko-lužičkosrpskog rečnika, koji iz nekih razloga još nije štampan. Ovo bi bili samo najznačajniji i najveći poslovi, ako ne uzmemo u obzir mnogo brojne članke, priređena izdanja, redakcije.
Po neminovnosti prirodnih zakona otišao je čovek, naučnik, postavivši osnove lužičkosrpskoj lingvistici i istoriji književnosti, koje se u daljim radovima neće moći zanemariti.
|
