.  
.  
.  
.
PRAVOSLAVNA
SRPSKA 
 EPARHIJA
TEMIŠVARSKA
U RUMUNIJI
.
    
 matična str. 
 sadržaj
 istorija
 manastiri 
 crkve
 književnost 
 izložba
 veze
   pošta
.
 rumunski
 engleski
 
 
  
 
..
SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE U RUMUNIJI
  
  
      
      
    Veliki Semikluš
     

       Naziv mesta: Veliki Semikluš (zvanični naziv: Sânnicolau Mare) 
       Stanovništvo: 13.083 stanovnika, od čega Srba 599 (4,58%) 
       Administrativni položaj: Grad u Timiškoj županiji 
       Geografski položaj: Mesto leži u Banatskoj ravnici, na severo-zapadu Timiške županije, udaljeno 60 km od Temišvara drumskim, odnosno njelezničkim saobraćajem. Kroz naselje protiče rečica Aranka. 
       Veze: Železničkim i drumskim saobraćajem Veliki Semikluš je povezan sa Temišvarom, Aradom i Čanadom. 
       Adresa crkve: 1976 Sânnicolau Mare, Piaţa 30 Decembrie Nr.11, Judeţul Timiş, România; tel. (056) 231 790 
       Hram crkve: Praznik Uspenja Presvete Bogorodice (Velika Gospojina) 
       Autori ikonostasa: Rezbar neidentifikovan, slikar Arsenije Teodorović 
       Tematski sadržaj ikonostasa: u soklu - Susret Marije i Jelisavete, Judita i holofern, Hristos i Samarjanka, Usekovanje; na carskim dverima - Blagovesti, na bočnim - Arhiđakon Stefan, odnosno Arhanđeo Mihail sa Isusom Navinim; iznad carskih dveri - Tajna večera, iznad bočnih - Braća prodaju Josifa, odnosno Žrtva Avramova; niz prestonih ikona - Sveti Nikola, Uspenje Bogorodice, Bogorodica s Mladencem, Spasitelj, Preteča, Sveti Sava, bočno raste u sledeća dva registra, oivičavajući ih ikonama Svetoga Dimitrija, odnosno Svetoga Georgija; praznične ikone - Anđeo javlja Joakimu i Ani rođenje deteta, Rođenje Bogorodice, Rođenje Hrista, Sveta porodica, Sretenje, Krštenje, Preobraženje Hristovo, Vaskrsnuća Lazarevo, Vaznesenje Hristovo, Silazak Svetoga Duha, Vavedenje Bogorodice, Pokrov Bogorodice; centralna ikona - Vaskrsenje Hrista; sledeći registar sačinjavaju ikone Svetih apostola, a nad njim je registar starozavetnih proroka; u luku - tematski sklop Raspeća, u podnožju Krsta - Skidanje s Krsta, bočno sa obe strane - scene strasti Hristovih 
       Autor zidnog slikarstva: Nikola Aleksić iz Arada 
       Drugi poznati umetnici: Stefan Tenecki, autor pojedinačnih ikona, Velizar Pavlović, obnavljao zidno slikarstvo. 
       Kratak istorijat gradnje i obnove: Veliki Semikluš potvrđen je arheološki još od vremena seoba naroda, a dokumentarno od 1357. godine. Za pravoslavnu crkvu je temišvarski vladika osvetio antimins 1718. godine; sama crkva opisana je 1758. godine: bila je od cigle, sa 7 prozora i dvoja vrata, pokrivena šindrom, patosana ciglom, toranj pokriven šindrom, u njemu 2 zvona; pri oltaru je bilo templo od dasaka sa pedesetak ikona, pride u paperti 14 ikona. Hram je bio Praznik Uspenja Bogorodice. Pri crkvi je služilo 6 sveštenika. Bila je to jedna od najvećih pravoslavnih crkava u Banatu, pa ipak je, usled demografskog razvoja mesta, postala nezadovoljavajuća. 
       Novu crkvu, posvećenu takođe Prazniku Uspenja Bogorodice, gradili su od pečene cigle pravoslavni meštani - Srbi, Rumuni, Grci, uz pomoć mesne plemićke porodice Nako - od 1783. do 1787. godine. Novi ikonostas, delo Arsenija Teodorovića, postavljen je 1809; godine 1838. Nikola Aleksić je osvežavao ikone na oltarskoj pregradi i izveo dvadesetak biblijskih scena na svodovima i zidovima. Nažalost, zidni živopis je nekoliko puta premazivan, poslednji put 1956. godine kičicom Velizara Pavlovića, slikara amatera iz Temišvara. Godine 1998. zidno slikarstvo je potpuno prekrečano. 
       Sadašnje stanje crkvenog objekta: Crkva je u dobrom stanju. Spoljašni oblik joj je lađa, unutrašnji - krst sa izduženim zapadnim krakom; oltarska apsida je poligonalna, svod - od pečene cigle. Nad pronaosom je toranj. Priljubljeno uz južni bočni zid crkve stoji kapela zidane površine oko 12 kvadratnih metara, u kojoj su članovi ktitorske porodice Nako stojali za vreme bogosluženja. Sada je veza izmeću kapele i naosa zazidana, a bivša kapela se koristi kao skladište. 
       Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske znamenitosti: U tornju su smeštena četiri zvona i satni mehanizam. Najstarije crkvene knjige iz XVII su veka. 
       U pod naosa ugrađena je ploča bez natpisa, koja najverovatnije obeležava kakvu grobnicu. U porti je sačuvano nekoliko nadgrobnih krstova iz XVIII i XIX veka. 
       Takođe je u portu preneta oslikana mermerna piramida sa krstom, koju je ćurčijski esnaf podigao na Glavnom trgu 1853. godine. 
       Crkva je bila zajednička za sve pravoslavce do 1893. godine. 
       Sveštenik: protonamesnik Ognjan Plavšić, rođen u Ketvelju 1963, završio Bogoslovski fakultet u Beogradu 1986; iste godine je rukopoložen; od tada služi u Velikom Semiklušu. 
       Ostale crkve u mestu: Rimokatolička, rumunska pravoslavna, rumunska unijatska i evangelička crkva. 
     
     

              Autor: Stevan BUGARSKI
               
               
    Veliki Senmikluš - Srpska pravoslavna crkva    Veliki Senmikluš - Srpska pravoslavna crkva   
  
  
 
.  
.  
.  
 

 
  All contents copyright © 1999. All rights reserved.