Slavko Draginčić i Zdravko ZupanIstorija jugoslovenskog stripa I | |
Zabavnik (1936–1941)Podstaknut uspehom i popularnošću „Fantoma”,
„Mandraka”, „Princa Valijanta”, „Flaša Gordona”, ali i ostvarenja domaćih
autora, Aleksandar J. Ivković, vlasnik i izdavač „Mike Miša“, pokrenuo je 31.
oktobra 1936. godine „Zabavnik” u kome je reprizirao kompletne epizode
najpopularnijih stripova, prethodno objavljenih u nastavcima u matičnom listu. „Zabavnik”
je izlazio na 36 strana i u formatu 20,5×28,5 cm. Korice su štampane u boji na
finijem papiru, dok su unutrašnje strane bile u crno-beloj tehnici. U početku je
list prodavan po ceni od pet a kasnije po dva i tri dinara. U svom prvom broju „Zabavnik” je
doneo tri kompletne priče: „Kralj mađioničara” Lija Foka i Fila Dejvisa, „Osvajači
severnog pola” i „Hajdukov sin” Branka Vidića i Nikole Navojeva. Drugi broj je
objavio Rejmondovog „Flaša Gordona”, a u trećem su se poja vili „Carev glasnik”
Đorđa Lobačeva, „Otmica lepe Turkinje” Niko le Navojeva i „Indijanci” neidentifikovanog
domaćeg autora. Četvrti broj. ujedno i poslednji u 1936. godini, ispunili su
druga epizoda „Mandraka” i „Ostrvo smrti” Klarensa Greja. Peti broj „Zabavnika” pojavio se
4. januara 1937. godine i doneo nastavak avantura „Flaša Gordona”. Usledili su
brojevi s epizodama „Tim Tajlora” Lajmena Janga, „Tajnog agenta X–9” Aleksa
Rejmonda, „Fantoma” Lija Foka i Reja Mura, „Kralja konjičke policije” Čarlsa
Flandersa i drugi. U ovom periodu objavljivani su i radovi domaćih autora: „Junaci
Pavlove ulice” Žike Mitrovića, „Majka” Konstantina Kuznjecova, „Džungla Ved” Đuke
Jankovića i drugi. Sa 26. brojem i nazivom „Bata
Mikin Božić”, „Zabavnik” ulazi u treću godinu svog postojanja. U toku 1938.
godine na njegovom repertoaru sve više preovlađuju domaći stripovi: „Plava
pustolovka”. „Crni ataman”, „Džungla Ved”, „Boemi”,
„Hadži Murat”, „Ben Kerigan”, „Mali moreplovac” i drugi koje crtaju Lobačev,
Solovjev, Janković, Kuznjecov i Navojev. Razumljivo nisu zapostavljeni ni već
pomenuti junaci američkog avanturističkog stripa kojima se sada pridružuju „Princ
Valijant” i „Tarzan” Harolda Fostera. Poslednji, 54. broj u 1938. godini
doneo je „Tima Tajlora” Lajmena Janga u epizodi „Panter Fang” i strip „Hajduci”
koji je prema istoimenom delu Branislava Nušića za „Miku Miša“ nacrtao Aleksije
Ranhner. Sa „šestim delom“ „Flaša Gordona”
list je ušao u 1939. godinu dok je u poslednjem broju iste godine objavljen „osmi
deo” Rejmondovog junaka. Inače, u toku 1939. godine objavljeno je znatno više
inostranih ostvarenja, a među njima i prvi put „Barnej Bakster” Frenka Milera.
Prvi deo stripa „Grofica Margo” Konstantina Kuznjecova objavljen je u 72. broju „Zabavnika”,
sa kojim je list ušao u 1940. godinu. Ako su ranije domaća ostvarenja zaostajala
za inostranim, sada se mogu gotovo ravnopravno meriti s daleko poznatijim
stripovima američkih autora tridesetih godina. To se pre svega od nosi na „Romea
i Juliju”, „Bufala Bila”, „Robina Huda” i „Ajvanhoa” Sergeja Solovjeva, kao i
na strip „Baron vampir” Konstantina Kuznjecova. Sa 98. brojem i stripom „Fernandel”,
list je ušao u šestu godinu svog izlaženja. Poslednji, 110. broj „Zabavnika”
izašao je pred sam rat, 1. aprila 1941. godine, objavljujući „Jednookog pirata”
Nikole Navojeva i Branka Vidića. | |
Istorija jugoslovenskog stripa I // Projekat Rastko / Strip // |