Komisija za praćenje i istraživanje pravopisne problematike, na sednici održanoj u Novom Sadu 8. 12. 2001. godine utvrdila je Program i osnovna uputstva za pripremu izmenjenog i dopunjenog izdanja Pravopisa srpskoga jezika 2004. godine.

Na sednici Komisije za odnose s javnošću i rešavanje neodložnih pitanja održanoj 18. 12. 2001. godine zaključeno je da ovaj program treba uvrstiti u dnevni red pete sednice Odbora za standardizaciju srpskog jezika, koja se održava u Beogradu 25. januara 2002. godine. Istovremeno je predloženo da Odbor s tim u vezi donese odluku br. 23.

Ozvaničava se Program i osnovna uputstva za pripremu izmenjenog i dopunjenog izdanja Pravopisa srpskoga jezika 2004. godine, koji je utvrđen na sednici Komisije za praćenje i istraživanje pravopisne problematike održanoj u Novom Sadu 8. decembra 2001. godine. Istovremeno se imenuje redaktorska grupa u sastavu: Mato Pižurica, Milorad Dešić i Branislav Ostojić, članovi Odbora za standardizaciju, koja će pripremiti novu stilizaciju retuširanog izdanja Pravopisa rasterećujući ga relacije prema Pravopisu srpskohrvatskoga književnog jezika iz 1960. godine i prema hrvatskoj standardizaciji, kao i svih suvišnih dvojstava. Redaktorska grupa ima zadatak da usaglasi pravopisnu terminologiju poštujući pri tome pravopisnu tradiciju koju baštini srpski jezik. Novo izdanje Pravopisa ima se pripremiti za štampu do kraja 2003. godine.

Obrazloženje

Prihvataju se sva stanovišta izložena u Programu i osnovnim uputstvima za pripremu izmenjenog i dopunjenog izdanja Pravopisa srpskoga jezika 2004. godine kao obrazloženje ove odluke. Budući Pravopis smatraće se izmenjenim i dopunjenim izdanjem Pravopisa srpskoga jezika iz 1993. godine, s neizmenjenom grupom priređivača, koju su sačinjavali: Mitar Pešikan, Jovan Jerković i Mato Pižurica. Na naslovnoj stranici ovog izdanja Pravopisa naznačiće se redaktorska grupa.

Program i osnovna uputstva za pripremu izmenjenog i dopunjenog izdanja Pravopisa srpskoga jezika 2004.

1. Izmenama i dopunama neće se menjati koncepcija Pravopisa srpskoga jezika (1993), čija je pravila, posle opsežnih stručnih elaboracija i ocena, uobličio Mitar Pešikan a ceo priručnik doveo do kraja u saradnji sa Jovanom Jerkovićem i Matom Pižuricom. Osnovni razlog za takav postupak jeste potreba stabilizacije norme i očuvanje srpskog jezičkog jedinstva.

Pravu meru prekompozicije i prestilizacije biće teže pogoditi, a verujemo da će biti potrebno i jedno i drugo ako želimo dobiti ozbiljan, funkcionalan i održiv temeljni pravopisni priručnik. O ovim pitanjima Komisija će se izjasniti (konsultujući se sa ovlašćenim naslednicima M. Pešikana, koje je on naveo u nekoj vrsti oporuke) tek kada se u tom poslu oproba redaktorska grupa.

2. Dalje povremene, ne ni prečeste ni radikalne, izmene i dogradnje pravopisne norme moraju biti rezultat kolektivnog stručnog i naučnog rada te pune i skladne saradnje triju republika srpskoga jezika, odnosno njihovih naučnih, obrazovnih i kulturnih ustanova i institucija, koja se ostvaruje pre svega u okviru Odbora za standardizaciju srpskog jezika. Zato pravopisni priručnici u normativnom smislu ne mogu biti autorski poduhvati.

3. Poželjno je, i nužno, da se pored Matice srpske kao izdavač Pravopisa pojave izdavači odnosno naučne, prosvetne ili kulturne ustanove i institucije iz Crne Gore i Republike Srpske.

4. Dokumentaciju, najpre građu a potom i njenu analizu i obrazloženi predlog izmena i dopuna, pripremiće Komisija za praćenje i istraživanje pravopisne problematike. Rešenja normativne prirode verifikovaće Odbor za standardizaciju srpskog jezika.

5. Za pripremu izmenjenog i dopunjenog izdanja Pravopisa 2004. godine određuje se redaktorska grupa u sastavu: Mato Pižurica, Milorad Dešić i Branislav Ostojić.

6. U pripremi 'retuširanog' izdanja Pravopisa verovatne i zasad predvidljive izmene mogu se ticati sledećeg:

a) Tekst Pravopisa treba rasteretiti relacija prema Pravopisu srpskohrvatskog jezika iz 1960. i prema hrvatskoj standardizaciji (ovo naravno podrazumeva i neuvođenje relacija prema bošnjačkoj normi).

b) Pravopisna dvojstva treba svesti na najmanju moguću meru, posebno ona čisto ortografska, s tim što bi se trebalo truditi da ostanu ona rešenja koja Pravopis (1993) ističe kao bolja (ili ih navodi ređanjem kao prva) kako se ukidanje dvojstava ne bi doživelo kao osetnija intervencija u normi.

v) Valja usaglasiti terminologiju uz poštovanje srpske pravopisne tradicije.

g) Ne sme se odstupiti od tradicionalne koncepcije pravopisa koji je na izvestan način i priručni jezički savetnik.

d) Neophodno je razmotriti potrebu eventualnog uvođenja novih jezika i nužnih a ograničenih intervencija u poglavlju o transkripciji odnosno prilagođenom pisanju imena iz stranih jezika. Možda bi imalo smisla izdvojiti transkripcionu građu u poseban registar na kraju rečnika uz pravopis.

Novi Sad (Matica srpska)

8. decembar 2001. godine

Predsednik Komisije

Prof. dr Mato Pižurica

// Projekat Rastko / Filologija //
[ Promena pisma | Pretraživanje | Mapa Projekta | Kontakt | Pomoć ]