Uništene i oskrnavljene srpske pravoslavne svetinje na Kosovu i Metohiji (1999-2000)

25. Crkva Svete Trojice u Đakovici

Saborni hram Svete Trojice u Đakovici sagrađen je 1999. godine na temeljima petokupolne spomen crkve. Stara crkva je bila predviđena za mauzolej i pohranjivanje zemnih ostataka izginulih, pobijenih i smrznutih u ratovima 1912-1918. godine. Ta crkva je završena 1940. godine, srušena od bezbožnika 1949. godine na dan Sv. Save. Posle pedeset godina, ponovo na tom istom mestu novi hram doživljava identičnu sudbinu: prvo biva oskrnavljen, potom zapaljen, da bi na kraju bio miniran i porušen 24/25 jula 1999. godine.

Hram u Đakovici je bio jedan od najlepših novoizgrađenih hramova. Unutrašnja organizacija prostora predviđala je kombinaciju nekoliko različitih tipova osnova centralnog plana. Osnovni korpus je u obliku upisanog krsta sa centralnom kupolom i četiri manje kupole u ugaonim, nižim travejima. Time je postignuta duhovna veza sa najvećom crkvom manastira Sv Arhanđela kod Prizrena. Dodatni bočni prostori daju osnovni oblik slobodnog krsta kao asocijacije na velike apostolione ranohrišćanskog perioda kao što su: Sv Jovan u Efesu i Sv Apostoli u Carigradu iz vremena Justinijana. Poprečim kracima dodate su bočne apside, tako da je uspostavljen kontinuitet sa arhitekturom iz doba Kneza Lazara.

Autori projekta su Ljubiša Folić i Radomir Folić.

	Smrvljeni mozaik Sv. Trojice

Đakovica, zidanje prethodne crkve - mauzoleja (snimak iz 1940 god.)
	Unutrašnjost oskrnavljene crkve pre potpunog uništenja
Hram pre potpunog uništenja	Crkva nakon rušenja
Crkva nakon rušenja

Odmah po dolasku snaga italijanskog KFOR-a lokalni šiptarski ekstremisti počeli su da skrnave crkvu koja se nalazi u strogom centru grada. Vredni grčki mozaik Svete Trojice iznad glavnog portala je razbijen u paramparčad. Unutrašnjost crkve je zapaljena i oskrnavljena izmetom. Svuda po zidovima crkve mogli su se videti grafiti tzv. "OVK" i vulgarni crteži. Konačno, ova mučenička crkva je uništena stotinama kilograma snažnog eksploziva 24/25. jula 1999, i pored stalnig apela naše Crkve da KFOR obezbedi ovu svetinju.